W 2005 roku magazyn Time opublikował listę 100 najlepszych powieści wszech czasów, wybranych przez grono znawców literatury. Lista ta obejmuje szeroki wachlarz gatunków i stylów, od klasyki po współczesną literaturę piękną.

Celem stworzenia listy było wyłonienie książek, które wywarły największy wpływ na literaturę i kulturę, a także tych, które nadal inspirują i poruszają czytelników. Lista wzbudziła wiele dyskusji i debat, ale stała się też cennym źródłem informacji dla miłośników książek, którzy szukają nowych lektur.

O to lista:

„Zabić drozda” – Harper Lee (To Kill a Mockingbird) – więcej o książce – RECENZJA
„Rok 1984” – George Orwell (1984) – więcej o książce
„Władca Pierścieni” – J.R.R. Tolkien (The Lord of the Rings) – więcej o książce – RECENZJA
„Buszujący w zbożu” – J.D. Salinger (The Catcher in the Rye) – więcej o książce
„Wielki Gatsby” – F. Scott Fitzgerald (The Great Gatsby) – więcej o książce
„Lew, Czarownica i Szafa” (Kroniki Narnii) – C.S. Lewis (The Lion, the Witch and the Wardrobe) – więcej o książce
„Władca much” – William Golding (Lord of the Flies) – więcej o książce
„Folwark zwierzęcy” – George Orwell (Animal Farm) – więcej o książce
„Paragraf 22” – Joseph Heller (Catch-22) – więcej o książce
„Grona gniewu” – John Steinbeck (The Grapes of Wrath) – więcej o książce
„Przeminęło z wiatrem” – Margaret Mitchell (Gone with the Wind) – więcej o książce – RECENZJA
„Rzeźnia numer pięć” – Kurt Vonnegut Jr. (Slaughterhouse-Five) – więcej o książce
„Lot nad kukułczym gniazdem” – Ken Kesey (One Flew Over the Cuckoo’s Nest) – więcej o książce
„Mechaniczna pomarańcza” – Anthony Burgess (A Clockwork Orange) – więcej o książce
„Lolita” – Vladimir Nabokov (Lolita) – więcej o książce – RECENZJA
„Are You There God? It’s Me, Margaret” – Judy Blume – więcej o książce
„Strażnicy” – Alan Moore (Watchmen) – więcej o książce
„Pokuta” – Ian McEwan (Atonement) – więcej o książce
„Wszystko rozpada się” – Chinua Achebe (Things Fall Apart) – więcej o książce
„Nie opuszczaj mnie” – Kazuo Ishiguro (Never Let Me Go) – więcej o książce
„Niewidzialny człowiek” – Ralph Ellison (Invisible Man) – więcej o książce
„Pani Dalloway” – Virginia Woolf (Mrs. Dalloway) – więcej o książce
„Umiłowana” – Toni Morrison (Beloved) – więcej o książce
„W drodze” – Jack Kerouac (On the Road) – więcej o książce
„Zaś słońce wschodzi” – Ernest Hemingway (The Sun Also Rises) – więcej o książce
„Głęboki sen”- Raymond Chandler (The Big Sleep) – więcej o książce
„Opętanie” – A.S. Byatt (Possession) – więcej o książce
„Droga do Indii” – E.M. Forster (A Passage to India) – więcej o książce
„Ja, Klaudiusz” – Robert Graves (I, Claudius) – więcej o książce
„Their Eyes Were Watching God” – Zora Neale Hurston – więcej o książce
„Wściekłość i wrzask” – William Faulkner (The Sound and the Fury) – więcej o książce
„Gubernator” – Robert Penn Warren (All the King’s Men) – więcej o książce
“Ślepy zabójca” – Margaret Atwood (The Blind Assassin) – więcej o książce
„Syn swego kraju” – Richard Wright (Native Son) – więcej o książce
“Ragtime” – E.L. Doctorow (Ragtime) – więcej o książce
„Light in August” – William Faulkner – więcej o książce
„Do latarni morskiej” – Virginia Woolf (To the Lighthouse) – więcej o książce
„Kochanica Francuza” – John Fowles (The French Lieutenant’s Woman) – więcej o książce
„Z przejmującego zimna” – John le Carré (The Spy Who Came In from the Cold ) – więcej o książce
„Serce to samotny myśliwy” – Carson McCullers (The Heart Is a Lonely Hunter) – więcej o książce
„Krwawy południk” – Cormac McCarthy (Blood Meridian, or, the Evening Redness in the West) – więcej o książce
„Nagi lunch” – William S. Burroughs (Naked Lunch) – więcej o książce
„Powrót do Brideshead” – Evelyn Waugh (Brideshead Revisited) – więcej o książce
„Biały szum” – Don DeLillo (White Noise) – więcej o książce
“Niewyczerpany żart” – David Foster Wallace (Infinite Jest) – więcej o książce
„Droga do szczęścia” – Richard Yates (Revolutionary Road) – więcej o książce
„Zamieć” – Neal Stephenson (Snow Crash) – więcej o książce
„Dzieci północy” – Salman Rushdie (Midnight’s Children) – więcej o książce
„Pełnia życia panny Brodie” – Muriel Spark (The Prime of Miss Jean Brodie) – więcej o książce
„Śmierć przychodzi po arcybiskupa” – Willa Cather (Death Comes for the Archbishop) – więcej o książce
„Most San Luis Rey” – Thornton Wilder (The Bridge of San Luis Rey) – więcej o książce
„Amerykańska sielanka” – Philip Roth (American Pastoral) – więcej o książce
„Moc i chwała” – Graham Greene (The Power and the Glory) – więcej o książce
„49 idzie pod młotek” – Thomas Pynchon (The Crying of Lot 49) – więcej o książce
„Kompleks Portnoya” – Philip Roth (Portnoy’s Complaint) – więcej o książce
„Szerokie Morze Sargassowe” – Jean Rhys (Wide Sargasso Sea) – więcej o książce
„Neuromancer” – William Gibson (Neuromancer) – więcej o książce
„Krwawe żniwo” – Dashiell Hammett (Red Harvest) – więcej o książce
„Korekty” – Jonathan Franzen (The Corrections) – więcej o książce
„Tęcza grawitacji” – Thomas Pynchon (Gravity’s Rainbow) – więcej o książce
„Pod wulkanem” – Malcolm Lowry (Under the Volcano) – więcej o książce
„Malowany ptak” – Jerzy Kosiński (The Painted Bird) – więcej o książce
„Głoś to na górze” – James Baldwin (Go Tell It on the Mountain) – więcej o książce
„Dom pana Biswasa” – V.S. Naipaul (A House for Mr Biswas) – więcej o książce
„Graj to jak leci” – Joan Didion (Play It As It Lays) – więcej o książce
„Jim Szczęściarz” – Kingsley Amis (Lucky Jim) – więcej o książce
„Ubik” – Philip K. Dick (Ubik) – więcej o książce
„Uciekaj, Króliku” – John Updike (Rabbit, Run) – więcej o książce
„Białe zęby” – Zadie Smith (White Teeth) – więcej o książce
„Złoty notes” – Doris Lessing (The Golden Notebook) – więcej o książce
„Sedno sprawy” – Graham Greene (The Heart of the Matter) – więcej o książce
„Blady ogień” – Vladimir Nabokov (Pale Fire) – więcej o książce
„Kinoman” – Walker Percy (The Moviegoer) – więcej o książce
„Wyznania Nata Turnera” – William Styron (The Confessions of Nat Turner) – więcej o książce
„Zwrotnik Raka” (Tropic, tom 1) – Henry Miller (Tropic of Cancer) – więcej o książce
„Appointment in Samarra” – John O’Hara – więcej o książce
„Forsa” – Martin Amis (Money) – więcej o książce
„Wybawienie” – James Dickey (Deliverance) – więcej o książce
„Dzień szarańczy” – Nathanael West (The Day of the Locust) – więcej o książce
„Dom nad jeziorem smutku” – Marilynne Robinson (Housekeeping) – więcej o książce
„The Man Who Loved Children” – Christina Stead – więcej o książce
„Bakunowy faktor” – John Barth (The Sot-Weed Factor) – więcej o książce
„Przypadki Augie’ego Marcha” – Saul Bellow (The Adventures of Augie March) – więcej o książce
„Herzog” – Saul Bellow (Herzog) – więcej o książce
„Sweeny wśród drzew” – Flann O’Brien (At Swim-Two-Birds) – więcej o książce
„Nazwij to snem” – Henry Roth (Call It Sleep) – więcej o książce
„Pod osłoną nieba” – Paul Bowles (The Sheltering Sky) – więcej o książce
„Garść prochu” – Evelyn Waugh (A Handful of Dust) – więcej o książce
„Pożegnanie z Berlinem” – Christopher Isherwood (The Berlin Stories) – więcej o książce
„Śmierć w rodzinie” – James Agee (A Death in the Family) – więcej o książce
„The Recognitions” – William Gaddis – więcej o książce
„Psi żołd” – Robert Stone (Dog Soldiers) – więcej o książce
„The Sportswriter” – Richard Ford – więcej o książce
„Pomocnik” – Bernard Malamud (The Assistant) – więcej o książce
„Kochając” – Henry Green (Loving) – więcej o książce
„W sieci” – Iris Murdoch (Under the Net) – więcej o książce
„A Dance to the Music of Time: 1st Movement” – Anthony Powell – więcej o książce
„Tragedia amerykańska” – Theodore Dreiser (An American Tragedy) – więcej o książce
„Falconer” – John Cheever – więcej o książce
„The Death of the Heart” – Elizabeth Bowen – więcej o książce

Więcej o książkach:

„Zabić drozda” – Harper Lee

Opis: Powieść Harper Lee „Zabić drozda” była debiutem pisarskim autorki. Po raz pierwszy ukazała się na księgarskich półkach w 1960 roku. Natychmiast stała się bestsellerem, a wkrótce zdobyła Nagrodę Pulitzera. W 1963 roku ekranizację „Zabić drozda” z Gregorym Peckiem wyróżniono Oscarem za najlepszy scenariusz adaptowany.

Akcja powieści rozgrywa się w latach trzydziestych XX wieku w małym miasteczku na południu Stanów Zjednoczonych. Adwokat Atticus Finch jest obrońcą młodego Murzyna oskarżonego o zgwałcenie biednej białej dziewczyny Mayelli Ewell. W obliczu panującego wokół rasizmu prosta sprawa sądowa urasta do rangi symbolu. W codziennej walce o równouprawnienie czarnych powracają pytania o granice ludzkiej tolerancji.

Harper Lee przedstawia poruszającą historię o dzieciństwie i kryzysie sumienia, odwołując się do najważniejszych wartości w życiu człowieka – miłości, współczucia i dobroci.

—–RECENZJA—–

„Rok 1984” – George Orwell

Opis: Wielki brat patrzy – to właśnie napisy tej treści, w antyutopii Orwella krzyczące z plakatów rozlepionych po całym Londynie, natchnęły twórców telewizyjnego show „Big Brother”. Czyżby wraz z upadkiem komunizmu wielka, oskarżycielska powieść straciła swoją rację bytu, stając się zaledwie inspiracją programu rozrywkowego? Nie. Bo ukazuje świat, który zawsze może powrócić. Świat pustych sklepów, permanentnej wojny, jednej wiary.

Klaustrofobiczny świat Wielkiego Brata, w którym każda sekunda ludzkiego życia znajduje się pod kontrolą, a dominującym uczuciem jest strach. Świat, w którym ludzie czują się bezradni i samotni, miłość uchodzi za zbrodnię, a takie pojęcie jak „wolność” i „sprawiedliwość” nie istnieją. Na świecie są miejsca, gdzie ten stan wciąż trwa. I zawsze znajdą się „cudotwórcy” gotowi obiecywać stworzenie nowego ładu, który od wizji Orwella dzieli tylko krok. Niestety, piekło wybrukowane jest dobrymi chęciami…

„Władca Pierścieni” – J.R.R. Tolkien

Opis: Niełatwo powiedzieć, na czym polega tajemnica uroku wywieranego przez „Władcę Pierścieni”. Miał niewątpliwie rację C.S Lewis, pisząc: „Dla nas, żyjących w paskudnym, zmaterializowanym i pozbawionym romantyzmu świecie możliwość powrotu dzięki tej książce do czasów heroicznych przygód, barwnych, przepysznych i wręcz bezwstydnie pięknych opowieści jest czymś niezwykle ważnym”.

Równie istotna jest przyjemność, jaką czytelnik czerpie z odkrywania złożonego, ale logicznie skonstruowanego uniwersum tej opowieści. Umożliwiają to dołączone do książki mapy oraz obszerne dodatki.

„Władca Pierścieni” to jedna z najbardziej niezwykłych książek w całej współczesnej literaturze. Ogromna, z epickim rozmachem napisana powieść wprowadza nas w wykreowany przez wyobraźnię autora świat – fantastyczny, lecz ukazany wszechstronnie i szczegółowo, równie pełny i bogaty jak świat realny. Przykuwająca uwagę i wzruszająca, zabawna, choć momentami także przerażająca, opowieść ta rzuca na czytelnika czar, od którego nawet po zakończeniu lektury trudno się uwolnić. W ciągu pięćdziesięciu przeszło lat od pierwszego wydania „Władcy Pierścieni” miliony ludzi na całym świecie uległy temu urokowi.

„Buszujący w zbożu” – J.D. Salinger

Opis: Kultowa powieść, która uwodzi kolejne pokolenia młodych czytelników. Symbol młodzieńczego buntu wobec świata dorosłych.

Szesnastoletni Holden Caulfield, który nie może pogodzić się z otaczającą go głupotą, podłością, a przede wszystkim z zakłamaniem, ucieka z college’u i przez kilka dni „buszuje” po Nowym Jorku, nim wreszcie powróci do domu rodzinnego. Historia tych paru dni, opowiedziana barwnym językiem, jest na pierwszy rzut oka zabawna, jednakże wkrótce spostrzegamy, że pod pozorami komizmu ważą się tutaj sprawy bynajmniej
nie błahe…

Zaliczana do grona 100 najważniejszych powieści XX wieku.
Znajduje się również na liście 20 najlepiej sprzedających się książek wszech czasów.

„Wielki Gatsby” – F. Scott Fitzgerald

Opis: Nowy Jork, lata 20. Jazz, prohibicja, gangsterskie porachunki. Czas wielkich wyzwań i równie wielkich profitów. Czas, kiedy droga od pucybuta do milionera była najkrótsza.

Jay Gatsby dostaje się w tryby przestępczego półświatka i wielkiej finansjery. Marzy o pieniądzach, władzy i tej jedynej kobiecie. Traci miłość, przyjaciół i szacunek do siebie samego. Światła wielkiego miasta i kropla szampana to jedyne szczęście, do jakiego zdolne jest „stracone pokolenie”.

—– RECENZJA —–

„Lew, Czarownica i Szafa” – C.S. Lewis

Opis: Słynna powieść C.S. Lewisa „Lew, czarownica i stara szafa. Opowieści z Narnii.” zaliczana jest do kategorii literatury dziecięcej. Młodzi czytelnicy odkryją dzięki niej magiczny świat, który znajduje się po drugiej stronie tytułowej szafy.

Nie bój się marzyć

W marzeniach, snach i w Twojej wyobraźni kryje się klucz do nieznanego świata. Książka C.S. Lewisa to opowieść, która poruszy umysłowość czytelnika, uwrażliwi go i otworzy na świat fantazji.

Akcja pierwszego tomu „Opowieści z Narnii” rozgrywa się w niezwykłej, skutej lodem krainie. Czworo śmiałków wkracza do niej przez drzwi starej szafy, aby przeciwstawić się mocy Białej Czarownicy. Z kim będziesz się utożsamiał podczas lektury książki „Lew, czarownica i stara szafa”? Z małą Łucją, która w starym meblu dostrzegła coś więcej niż tylko szafę z futrami czy może z niedowierzającym jej Edmundem? Są jeszcze Piotr i Zuzanna, którzy wspólnie wypełniają proroctwo i zasiadają na poczwórnym tronie Narnii.

Zapowiedź kolejnych przygód

Wielki Lew Aslan przybywa do Narnii i chce stawić czoła złej czarownicy. Czy mu się to uda? Jaką rolę odegrają w całej historii dzieci, które nazywane są przez autora książki dwoma synami Adama i dwiema córkami Ewy? Sięgnij po lekturę, a zapewniamy, że pozycja „Lew, czarownica i stara szafa” pochłonie Cię bez reszty.

Pamiętaj, że to pierwsza część z cyklu „Opowieści z Narnii”. Co stanie się później? Czy dzieci powrócą do rzeczywistego świata? Tego wszystkiego możesz się dowiedzieć z kolejnych tomów!

„Władca much” – William Golding

Opis: Jedna z najsłynniejszych powieści o upadku kultury i cywilizacji, która weszła na stałe do kanonu najważniejszych dzieł XX wieku.

Grupa chłopców, którzy jako jedyni ocaleli po katastrofie lotniczej, znajduje schronienie na bezludnej wyspie. Początkowo rozbitkowie, pozbawieni nadzoru dorosłych, cieszą się wolnością w rajskiej scenerii z dala od cywilizacji. Jednak ich wysiłki, by stworzyć własne małe społeczeństwo, prowadzą do katastrofy, a przygoda obraca się w koszmar.

Laureat literackiej Nagrody Nobla William Golding rozwiewa złudzenia o dobrej naturze człowieka, pokazując w sugestywny i przerażający sposób, jak zwykli uczniowie brytyjskich szkół stopniowo pogrążają się w barbarzyństwie i zatracają swoje ludzkie odruchy.

„Folwark zwierzęcy” – George Orwell

Opis: Odrzucana przez znanych brytyjskich wydawców, również z przyczyn politycznych (wcześniej jej maszynopis omal nie został zniszczony w Londynie w eksplozji niemieckiej latającej bomby V-1), alegoryczna bajka Folwark zwierzęcy ukazała się w Anglii 17 sierpnia 1945 r. w nakładzie 4500 egzemplarzy. Od tamtej pory wydrukowano ich na świecie dziesiątki milionów, a brytyjski Book Marketing Council zaliczył Folwark zwierzęcy do dwunastu najznakomitszych dzieł czasów współczesnych. Pochodząca zeń fraza „równi i równiejsi” weszła do powszechnego obiegu. Genialne dzieło Orwella można przy tym odczytywać na wielu płaszczyznach: pozornie jest to satyra na rewolucję październikową i fundamentalny konflikt Stalina z Trockim, zarazem można je rozumieć jako mroczną, metaforyczną opowieść o ludzkiej niedoskonałości i niezmiennych prawach historii. Światek tytułowego folwarku to nie tylko świat za „żelazną kurtyną”, który w tej części Europy poznaliśmy na własnej skórze, lecz i symbolicznie ujęty epizod z dziejów ludzkości…

„Paragraf 22” – Joseph Heller

Opis: Jedna z najwybitniejszych powieści amerykańskich XX wieku, a zarazem najsłynniejsza powieść o II wojnie światowej.

Utrzymana w poetyce czarnego humoru, ukazuje bezsens wojny i armii jako instytucji, wyśmiewa mechanizmy społeczne rządzące się logiką absurdu. Jej bohaterowie to zbiorowisko wariatów, fanatyków, idiotów i oportunistów, ale nade wszystko ludzi, którzy pragną jednego – przeżyć.

Pilot Yossarian jest przekonany, że wszyscy dybią na jego życie – zarówno Niemcy, jak i dowódcy jego jednostki, zmuszający go do udziału w coraz większej liczbie misji bojowych. Udaje wariata, by wykpić się od dalszych lotów. Tymczasem otaczają go sami wariaci.
Major Major Major, który przyjmuje podwładnych tylko wtedy, gdy go nie ma; porucznik Scheisskopf, którego działalność ogranicza się do urządzania defilad; porucznik Milo Minderbinder, który traktuje wojnę jako sposób na zbicie majątku i bombarduje własne pozycje, bo dogadał się z nieprzyjacielem. Oficjalnie w amerykańskim wojsku nie ma miejsca dla wariatów; choroba psychiczna stanowi wystarczający powód, by zostać natychmiast odesłanym do domu. Przepisy są w tym względzie bardzo wyraźne. Jest jednak mały kruczek: osławiony „paragraf 22”…

„Grona gniewu” – John Steinbeck

Opis: Porywająca lekcja historii… Amerykańska klasyka w najlepszym tego słowa znaczeniu!

Stany Zjednoczone, lata 30. XX wieku. Wielki kryzys zbiera tragiczne żniwo. Rodzina Joadów decyduje się opuścić rodzinną Oklahomę i w poszukiwaniu pracy przenieść się do Kalifornii. Po dotarciu na miejsce okazuje się jednak, że nie ma ono nic wspólnego z krainą mlekiem i miodem płynącą znaną z reklamowych folderów. Zamieszkujący ją farmerzy – sami dotknięci bezrobociem i ledwo wiążący koniec z końcem – są do przybywających do ich stanu nastawieni wręcz wrogo. Czy w takich okolicznościach Joadom uda się stworzyć dla siebie jakąś przyszłość? Ile będą gotowi poświęcić, by przeżyć?
Historia o świecie wyzysku i wysiedlania ranczerów z ich rodzinnych stron w chwili premiery wzbudziła liczne kontrowersje. Negatywna wizja kapitalizmu rozdrażniła polityków u steru do tego stopnia, że powieść znalazła się na liście książek zakazanych w Stanach Zjednoczonych.

W 1940 roku „Grona gniewu” otrzymały Nagrodę Pulitzera oraz National Book Award. W ekranizacji książki wyreżyserowanej przez Johna Forda w roli głównej wystąpił Henry Fonda. Ten obsypany nagrodami film tylko potwierdził prawo Steinbecka do miejsca w kanonie literatury pięknej – dotąd pozostaje on zresztą jednym z najpoczytniejszych pisarzy XX wieku.

„Przeminęło z wiatrem” – Margaret Mitchell

Opis: „Pomyślę o tym jutro…”

…to ulubiona maksyma Scarlett O’Hary, dzięki której zdołała przetrwać – a z nią miliony czytelniczek na całym świecie – najcięższe próby, jakie zgotował jej los.

Bohaterowie z krwi i kości, wojna i wielka namiętność w scenerii gorącego amerykańskiego Południa.

Trzpiotka i rozpieszczona córka zamożnego plantatora bawełny. Intrygantka z niebywałym tupetem, dzięki któremu każdego mężczyznę potrafi okręcić sobie wokół palca. Scarlett O’Hara – właścicielka najzieleńszych oczu i najcieńszej talii w trzech hrabstwach – w wieku lat szesnastu postanawia poślubić Ashleya Wilkesa. I chociaż na jej drodze staje inna kobieta wybrana przez Ashleya, choć rozpoczyna i kończy się wojna, choć darzą ją uczuciem kolejni mężczyźni, nie zamierza zmieniać swoich planów. Nawet Rhett Butler, inteligentny i cyniczny, choć w głębi duszy namiętny i zdolny do prawdziwej miłości oficer, dla którego – podobnie jak dla Scarlett – nie liczy się opinia publiczna, musi jej ulec.Ale w życiu Scarlett to nie mężczyźni są najważniejsi. Kiedy zostaje sama, zdana tylko na siebie, poświęca wszystko, aby w ogniu wojny ratować od ruiny rodzinny majątek – Tarę. I z beztroskiej dziewczyny zaczyna się zmieniać w dojrzałą kobietę.

Powieść o kobiecej niezłomności, walce o rodzinę i własne szczęście. A także o błędach, za które czasami trzeba zapłacić najwyższą cenę…

—– RECENZJA —–

„Rzeźnia numer pięć” – Kurt Vonnegut Jr.

Opis: Jedna z największych powieści antywojennych w literaturze światowej.

W zamyśle autora miała to być jego pierwsza książka. A jednak Vonnegut potrzebował dystansu lat, a także doświadczenia wynikającego z publikacji czterech wcześniejszych powieści, by wreszcie przelać na papier swe doświadczenia z czasów, kiedy jako jeniec wojenny był świadkiem bombardowania Drezna. W rezultacie powstała książka uchodząca za jedną z najwybitniejszych amerykańskich powieści antywojennych. Jest to książka o pisarzu, który nie potrafi wymazać z pamięci wspomnień z czasów wojny, chociaż z racji swego zawodu od lat zajmuje się tworzeniem fikcji; książka silnie autobiograficzna, mieszająca dokument z science fiction, pełna trupów i gwałtu, oskarżeń i egzorcyzmów, panicznego strachu i miłości; wreszcie – mówiąc słowami autora – książka „krótka i popaprana, bo o masakrze nie sposób powiedzieć nic inteligentnego”.

„Wspaniałe dzieło… i bardzo śmieszna książka, która nie pozwala nam na uśmiech. Smutna książka bez łez.”

„Lot nad kukułczym gniazdem” – Ken Kesey

Opis: Genialny debiut Kena Keseya, w samych tylko Stanach Zjednoczonych rozszedł się w nakładzie 10 milionów egzemplarzy. Nakręcony na jego podstawie film Milosa Formana – z niezapomnianą kreacją Jacka Nicholsona – zdobył 5 Oscarów.

McMurphy, szuler i zabijaka, udaje wariata, żeby są wykpić od odsiadywania wyroku. Pobyt w szpitalu psychiatrycznym jawi mu się jako dobry żart do chwili, kiedy się dowiaduje, że nie odzyska wolności, dopóki nie uznają go za „wyleczonego”. Decyzja należy do Wielkiej Oddziałowej, z pozoru uosobienia słodyczy i dobroci, w rzeczywistości sadystki znęcającej się nad pacjentami. McMurphy, który dotąd buntował przeciwko niej chorych, nagle zaczyna rozumieć, że musi ukorzyć się przed nią, jeśli chce opuścić szpital. Ale czy gotów jest dać się pokonać bezdusznemu Kombinatowi, który złamał tyle istnień ludzkich?

„Mechaniczna pomarańcza” – Anthony Burgess

Opis: Obok „1984” Orwella, „Nowego wspaniałego świata” Huxleya, czy „My” Zamiatina – najważniejsza współczesna antyutopia. I nie to jest w niej najokropniejsze, co jej bohaterowie wyczyniają, ale to, co się przy tym dzieje w ich tylko pozornie ludzkiej świadomości.
Książka – legenda. Dodatkowo rozsławiona przez słynny film S. Kubricka.
I jeszcze: jak to jest przetłumaczone! Anthony Burgess stworzył dla tej powieści osobny język. Przekład Roberta Stillera to nie tylko brawurowy popis wynalazczości językowej. To coś przerażająco realnego: istnieje szansa, że takim językiem Polacy będą rzeczywiście mówić!

Akcja powieści toczy się w przyszłości nieokreślonej i w mieście też nie całkiem określonym. Tylko nieliczne realia wskazują, może niechcący, że to Anglia czy Stany Zjednoczone i poniekąd Londyn raczej niż Nowy Jork. W późniejszej o ćwierć wieku adaptacji scenicznej autor wyraźniej powiedział, że miejscem akcji jest „jakaś stolica w nieprzewidywalnej przyszłości”, umieszczając zaś nad wejściem do baru jego rosyjską nazwę cyrylicą stwierdził, że może się to dziać również za Żelazną Kurtyną, ale od razu dodał, że ta cyrylica może być po prostu kaprysem projektanta szyldu.
Więc jakby science fiction w tej specyficznej i nadzwyczaj ważkiej odmianie zwanej dystopia: na krytyce politycznej i społecznej zbudowany, posępny, do katastrofizmu skłaniający się rodzaj utopii.
Kolejne w szeregu imponujących dzieł, jakie stworzyli nie tylko George Orwell, bo i Zamiatin, Aldous Huxley, Ayn Rand, Karin Boye i wielu innych. A teraz Anthony Burgess! Ponad 50 tysiećy egzemplarzy sprzedanych w Polsce!

Jednak niedaleka to przyszłość i pod niektórymi względami łatwo kojarząca się z dniem dzisiejszym.
Ta przerażająca dystopia czyni chwilami wrażenie prawie rozhisteryzowane. Nie bardzo wiadomo: czy ganić jej plakatowe uproszczenia? czy zachwycać się ich konstrukcją?

„Lolita” – Vladimir Nabokov

Opis: Najgłośniejsza powieść Vladimira Nabokova, uznawana za arcydzieło literatury światowej.

Humbert Humbert – uczony, esteta i romantyk – zakochuje się bez pamięci w Dolores Haze, dwunastoletniej dziewczynce o jedwabistej skórze, która jest córką jego gospodyni. Czterdziestolatek ogarnięty obsesją na punkcie dziewczynki zgadza się na poślubienie pani Haze tylko po to, żeby być blisko Lolity.

„Lolita” to arcydzieło o obsesji, złudzeniach i pożądaniu, do dziś budzące kontrowersje oraz gorące dyskusje o granice w literaturze.

—– RECENZJA —–

„Are You There God? It’s Me, Margaret” – Judy Blume

Opis: Margaret Simon, prawie dwunastolatka, lubi długie włosy, tuńczyka, zapach deszczu i różowe rzeczy. Właśnie przeprowadziła się z Nowego Jorku do Farbrook w stanie New Jersey i nie może się doczekać, aby dopasować się do swoich nowych przyjaciół — Nancy, Gretchen i Janie. Kiedy tworzą tajny klub, w którym rozmawiają o prywatnych tematach, takich jak chłopcy, staniki i pierwsza miesiączka, Margaret jest szczęśliwa, że do niego należy.

Ale nikt z nich nie może uwierzyć, że Margaret nie wyznaje żadnej religii i że nie chodzi do Y ani do Centrum Społeczności Żydowskiej. Nie wiedzą jednak, że Margaret ma swoją własną, bardzo szczególną więź z Bogiem. Może rozmawiać z Bogiem o wszystkim – o rodzinie, przyjaciołach, nawet o Moose Freedzie, jej tajemniczym zauroczeniu.

Margaret jest zabawna i prawdziwa, a jej myśli i uczucia są jakże bliskie — poczujesz się, jakby mówiła wprost do ciebie, dzieląc się swoimi sekretami z przyjacielem.

„Strażnicy” – Alan Moore

Opis: Monumentalne dzieło, które zburzyło stereotyp amerykańskich komiksów o superbohaterach, tym razem w limitowanej wersji w powiększonym formacie. Skonstruowana z zegarmistrzowską precyzją historia dwóch pokoleń zamaskowanych bohaterów, rozgrywająca się w alternatywnej Ameryce od końca II wojny światowej po połowę lat 80. XX wieku. Fabuła zaczyna się jak historia kryminalna, ale szybko rozwija się w opowieść o spisku, który wpłynie na losy planety.

„Pokuta” – Ian McEwan

Opis: Doskonała powieść, przez wielu krytyków uznana za arcydzieło

W pewien upalny ranek 1935 roku trzynastoletnia Briony Tallis jest przypadkowym świadkiem sceny miłosnej między swoją starszą siostrą, Cecilią, a synem sprzątaczki, Robbiem. Wyobraźnia podsuwa jej najrozmaitsze interpretacje tego, co widziała. W końcu dziewczynka na głos wyraża to, co sobie dopowiedziała, i skazuje w konsekwencji niewinnego człowieka na więzienie. To ostatni wieczór, kiedy rodzina Tallisów stanowi jedność.

II wojna światowa. Briony, która zostaje pielęgniarką i stawia pierwsze kroki jako pisarka, zdaje sobie sprawę ze zła, jakie wyrządziła. Pisarstwo staje się jej pokutą, a kolejne wersje opowieści coraz bardziej przybliżają ją do prawdy o owych kilku upalnych dniach. Ale czy pokuta zawsze oznacza odkupienie?

„Wszystko rozpada się” – Chinua Achebe

Opis: Uznawana za najważniejszą powieść afrykańską w 2008 roku obchodziła swoje 50. urodziny. Przełożona na 45 języków przyniosła światową sławę autorowi, który w roku 2007 otrzymał prestiżową Man International Booker Prize.

Słusznie nazywany ojcem literatury afrykańskiej, Achebe opowiada o swoim plemieniu. O czasach spokoju, hołdowania tradycji, które minęły bezpowrotnie. Opowiada o czasach, kiedy to w wiosce pojawili się misjonarze i kolonizatorzy. Biali, którzy narzucili swoją religię, podeptali tradycję.

Okonkwo jest ambitny i silny. Jego życie jest dobre: ma posłuch u żon, plony u niego obfite, cieszy się powszechnym poważaniem. Kiedy pewnego dnia przypadkowo zabije współplemieńca, już nic nie będzie takie samo. Okonkwo musi opuścić wioskę na siedem lat. Przez ten czas wiele się tam zmieni…

Achebe o wielkich dramatach opowiada szeptem. Jego proza czerpie z tradycji oralnej, stąd jej pozorna prostota. Wielka książka.

„Nie opuszczaj mnie” – Kazuo Ishiguro

Opis: Laureat Nagrody Nobla w 2017 roku w dziedzinie literatury.

Ekskluzywna szkoła z internatem – w sercu angielskiej prowincji – w której uczniowie są zachęcani do rozwijania zdolności artystycznych i kreatywności, zakochują się, nawiązują przyjaźnie. Mogłaby być wymarzonym miejscem dla młodych ludzi, gdyby nie to, że nie wolno im jej opuszczać, a strzępki informacji, jakie z czasem do nich docierają, zaczynają się składać na przerażającą prawdę. I choć nie ma tu miejsca na bunt, dwójka bohaterów, Kathy i Tommy, liczy na to, że miłość pozwoli odwrócić los, który od początku był im pisany.

„Niewidzialny człowiek” – Ralph Ellison

Opis: Nie tłumaczona wcześniej na język polski, jedna z najważniejszych powieści amerykańskich XX wieku, amalgamat realizmu, surrealizmu i podań ludowych. Ta wyrafinowana artystycznie groteska ukazuje doświadczenia bezimiennego, czarnoskórego narratora, zagubionego studenta na murzyńskiej uczelni na Południu, pracownika fabryki w Nowym Jorku, lewicowego działacza społecznego, który powoli zmierza ku samopoznaniu. Ellison w brawurowy sposób wyszydza wszelkie rozpowszechnione w USA stereotypy na temat wzajemnych odniesień ludzi odmiennych ras.

„Pani Dalloway” – Virginia Woolf

Opis: Sto lat temu, w połowie czerwca 1923 roku, pani Dalloway wychodzi rano z domu, by kupić kwiaty na wieczorne przyjęcie. Jeszcze nie wie, że do Londynu przyjechał właśnie Peter Walsh, jej młodzieńcza miłość. Tego samego dnia Rezia Warren Smith prowadzi swojego męża Septimusa do doktora Bradshawa, w nadziei, że sławny lekarz poradzi coś na jego dziwny stan ducha. Losy bohaterów powieści splatają się niespodziewanie, szlaki ich wędrówek po Londynie przecinają się, każda postać jest widziana przez innych, każda też inaczej postrzega siebie, pozostałych i miasto. A w mieście panuje zwykły ruch, samochody i omnibusy tłoczą się na ulicach, w powietrzu samolot wypisuje dymem jakieś hasło. Big Ben wybija godziny. Londyn w piękny czerwcowy dzień – nowoczesna stolica świata, który optymistycznie ruszył naprzód, bo przecież dopiero co skończyła się wojna. „W tej książce mam aż nazbyt wiele pomysłów. Chcę oddać życie i śmierć, zdrowie i szaleństwo; chcę poddać krytyce system społeczny i pokazać, jak działa w swych najsilniejszych przejawach” – zanotowała pisarka w dzienniku. W precyzyjnie skomponowanym i misternie splecionym utworze Woolf wykorzystuje swoją nowatorską technikę narracyjną, rozwarstwia strukturę czasu i dociera w głąb ludzkiej psychiki. Dzięki temu oraz dzięki przenikliwości obserwacji i intensywnemu, lirycznemu językowi powstała jedna z najważniejszych i najbardziej przejmujących powieści XX wieku.

„Umiłowana” – Toni Morrison

Opis: Najsłynniejsze dzieło noblistki Toni Morrison w nowym tłumaczeniu Kai Gucio. Nagrodzona Pulitzerem powieść arcydzieło, która zmieniła amerykańską literaturę.

Osiemnaście lat temu Sethe udało się uciec i od tego czasu nie jest już niewolnicą. Mieszka w Ohio wraz z córką Denver oraz teściową. Nie czuje się jednak wolna. Wciąż dręczą ją wspomnienia z poprzedniego życia, a jej dom nawiedza duch utraconego dziecka. To bezimienna córka Sethe, na której grobie wyryto tylko jedno słowo: Umiłowana.

Toni Morrison w mistrzowski sposób utrwaliła w literaturze niewyobrażalne doświadczenie niewolnictwa, które odebrało życie milionom istnień. A jednocześnie z czułością oraz nadzieją pokazuje, że zrozumienie i wybaczenie to jedyne sposoby, aby historia się nie powtórzyła.

„W drodze” – Jack Kerouac

Opis: Młody pisarz Sal Paradise w towarzystwie przyjaciela i nieobliczalnego włóczęgi, Deana Moriarty’ego, rusza w szaleńczą wyprawę po Ameryce. Podróżując autostopem i jeżdżąc kradzionymi samochodami, szukają przygód, narkotyków, alkoholu i wolnej miłości. Ich wędrówka jest spełnieniem marzenia całej generacji, wyzwaniem rzuconym obłudnej obyczajowości powojennej Ameryki.

„W drodze” to legendarny manifest bitników, najważniejsze – obok „Nagiego lunchu” Burroughsa i „Skowytu” Ginsberga – dzieło w literackim dorobku pokolenia, utwór, w którym pod pseudonimami pojawiają się wszyscy najważniejsi przedstawiciele beat generation. Ta na poły autobiograficzna książka, która uczyniła Kerouaca sławnym, jest porywającą, ekstatyczną przygodą – taką ,jak opisana w niej podróż.

„Zaś słońce wschodzi” – Ernest Hemingway

Opis: Paryż, lata dwudzieste. Środowisko młodych amerykańskich artystów, którzy po wojnie przebywają w Europie. Czas spędzają na rozmowach, romansach i odwiedzaniu kolejnych barów. Postanawiają także wybrać się do Pampeluny, aby obejrzeć walki byków podczas lokalnej fiesty. Ta sielanka i pozorna beztroska podszyta jest jednak rozgoryczeniem i pesymizmem. W powściągliwym stylu i wartkich dialogach Hemingway oddaje klimat tamtych czasów i nastroje panujące wśród jego rówieśników – przedstawicieli „straconego pokolenia”, nad którego dojrzewaniem zaciążyły wojenne tragedie.

„Słońce zaś wschodzi” to pierwsza powieść Ernesta Hemingwaya. Wydana w 1926 roku, wywołała sensację towarzyską i mimo rozbieżnych opinii krytyków cieszyła się dużą popularnością. Czytano ją jako powieść z kluczem, portretującą Amerykanów przebywających wówczas w Paryżu, a w postaci Jake’a Barnesa dopatrzono się autoportretu pisarza, nieżałującego swoim rywalom osobistych złośliwości. Za sprawą powieści wyjazdy do Francji i Hiszpanii stały się modne wśród zamożnych amerykańskich studentów, a młode czytelniczki stylizowały się na główną bohaterkę Brett Ashley, którą uznano za wzór kobiety niezależnej i wyzwolonej. Obecnie Słońce zaś wschodzi uważa się za jedno z najważniejszych dzieł Hemingwaya, a nowatorski styl utworu stał się inspiracją dla wielu późniejszych pisarzy.

„Głęboki sen”- Raymond Chandler

Opis: Pierwsza powieść współtwórcy i najwybitniejszego pisarza kryminału noir, Raymonda Chandlera. Nowe tłumaczenie Bartosza Czartoryskiego w końcu pozwala docenić dowcip, błyskotliwość i nieprzeciętną inteligencję głównego bohatera.

Los Angeles u progu lat czterdziestych. Prywatny detektyw, Philip Marlowe, próbuje rozwiązać sprawę szantażu córki bogatego przemysłowca. Wpada w sam środek lawiny wydarzeń, która zagarnia coraz to nowe osoby: eleganckich tuzów półświatka, gorzkie kobiety porzucone przez mężów, cwaniaczków i zwyczajnych ludzi, którym się nie poszczęściło.

Ikona gatunku: ta pełna zwrotów akcji, napisana niepodrabialnym językiem powieść to więcej niż kryminalna intryga. To portret bezwzględnego nowoczesnego świata i próba zrozumienia, jak powinien się w nim zachować człowiek.

„Opętanie” – A.S. Byatt

Opis: Prawdziwa uczta intelektualna!

Roland Mitchell, niedoceniany i ledwo wiążący koniec z końcem literaturoznawca, zajmuje się naukowo twórczością XIX-wiecznego poety, Randolpha Asha. Między stronicami jednego z zakurzonych i pożółkłych woluminów, należących niegdyś do autora, badacz znajduje rękopisy listów miłosnych, których adresatką bynajmniej nie była żona poety…

Zagadkową kobietą rzucającą zupełnie nowe światło na biografię Asha okazuje się młoda poetka, Christabel La Motte, nieznana szerszym kręgom odbiorców. Jedną z badaczek jej twórczości jest Maud Bailey, jak się wkrótce okazuje, praprawnuczka siostrzenicy poetki. Oboje – zarówno Mitchell, jak i Bailey – zmuszeni nagle do współpracy, traktują się wzajemnie z dużą dozą dystansu, nieufności, a wręcz wrogości, ale fascynująca tajemnica mobilizuje ich do wspólnych poszukiwań…

„Droga do Indii” – E.M. Forster

Opis: Panna Adela Quested przybywa do Czandrapuru, gdzie jej narzeczony, Ronny Heaslop, jest sędzią. Brytyjscy kolonizatorzy i ludność indyjska żyją tutaj pozornie w zgodzie, ale wystarczy iskierka, by wybuchł bunt.

„Ja, Klaudiusz” – Robert Graves

Opis: Matka nazywała go monstrum stworzonym, lecz nie dokończonym przez naturę. Babka, Liwia, odnosiła się doń z pogardą. August wolał nie pokazywać się z nim publicznie, choć dostrzegał jego zalety. Przez pół wieku Klaudiusz, kulawy jąkała uważany za półgłówka, ale człowiek uczciwy, prawy i lojalny, pozostawał w cieniu, aż przypadek zrządził, że został cesarzem. Tylko on przetrwał wszystkie spiski i zbrodnie, które kolejno zabierały członków jego rodziny.

Powieść obejmuje pięćdziesiąt lat życia Klaudiusza do momentu objęcia przez niego godności cesarskiej.

„Their Eyes Were Watching God” – Zora Neale Hurston (brak polskiego tłumaczenia)

Opis: Jedno z najważniejszych dzieł literatury amerykańskiej XX wieku, ukochany klasyk Zory Neale Hurston z 1937 roku, Ich oczy patrzyły na Boga, to trwała historia miłosna z Południa, tryskająca dowcipem, pięknem i płynącą z głębi serca mądrością. Opowiedziana urzekającym głosem kobiety, która nie chce żyć w smutku, goryczy, strachu ani głupich romantycznych snach, jest to historia jasnoskórej, niezwykle niezależnej Janie Crawford i jej ewoluującej osobowości poprzez trzy małżeństwa i życie naznaczone bieda, próby i cel. Arcydzieło Hurstona, będące prawdziwym cudem literatury, pozostaje dziś tak samo aktualne i poruszające, jak w chwili jego pierwszej publikacji – być może najpoczytniejszej i najbardziej cenionej powieści w całym kanonie literatury afroamerykańskiej.

„Wściekłość i wrzask” – William Faulkner

Opis: Pokazując stopniowy rozpad arystokratycznej rodziny Compsonów poprzez cztery różne style narracji, Wściekłość i wrzask prześwietla intensywne, pełne pasji relacje, w których jest jedynie egocentryzm. Autor ukazuje obraz jednych z najbardziej zapadających w pamięć postaci w literaturze amerykańskiej: pięknej i zbuntowanej Caddy, upośledzonego Benjy’ego, nawiedzonego i neurotycznego Quentina, brutalnie cynicznego Jazona oraz ich czarnoskórej służącej Dilsey. To powieść, w której centrum jest brak miłości, a bohaterowie zmagają się z rozpadem rodziny i utratą własnej reputacji.

„Gubernator” – Robert Penn Warren

Opis: Powieść wyróżniona w 1947 r. Nagrodą Pulitzera będąca dramatycznym studium mechanizmów władzy. Jako dzieło funkcjonujące na pograniczu sztuki, historii i socjologii, które łączy powieściową akcję z wrażliwością poezji, zawiera treści wykraczające poza arbitralne klasyfikacje….

“Ślepy zabójca” – Margaret Atwood

Opis: Najsłynniejsza powieść Margaret Atwood wyróżniona nagrodą Bookera

Opowieść, którą snuje Iris Chase, staruszka z bogatej acz podupadłej rodziny kanadyjskich przemysłowców, jest jak szkatułka z kilkoma ukrytymi dnami. Myśli Iris obsesyjnie krążą wokół dramatycznych losów siostry Laury, która zginęła w niewyjaśnionych okolicznościach zaraz po wydaniu swojej powieści pt. „Ślepy zabójca”. Kontrowersyjna książka, która opowiada o uczuciu dziewczyny z bogatej rodziny do ubogiego rewolucjonisty i autora podrzędnych powieści przyniosła Laurze złą sławę, a może nawet śmierć. Czy historia tegoż buntownika i jego opowieść pomoże zamknąć wszystkie wątki i dokończyć to, co zostało przerwane?

Te splecione historie dopełniają się i pokazują, że w literaturze najbardziej fascynująca jest istota samej opowieści.

„Syn swego kraju” – Richard Wright

Opis: Akcja książki osadzona jest w latach trzydziestych w Chicago.
Historia czarnego chłopca który mimo szansy otrzymanej od losu mimowolnie wkroczył na ścieżkę konfliktu z prawem.
Mocno zarysowane dwa światy w jednym mieście. Świat białych ludzi, czerpiących zyski z drugiego świata – getta Afroamerykanów.

“Ragtime” – E.L. Doctorow

Opis: Ameryka, początek XX wieku. Epoka wielkich odkryć, wynalazków i gwałtownego rozwoju techniki, epoka wielkich przemian społecznych i politycznych. Na tym tle toczy się akcja Ragtime’u, falująca jak tytułowa synkopowana murzyńska muzyka tamtych czasów. Liczne wątki tej powieści splatają się w pełen ekspresji obraz amerykańskiego społeczeństwa. Jest tu więc rodzina zamożnego przemysłowca i uczonego amatora, uczestnika wypraw polarnych, tragiczna postać czarnego pianisty ragtime’owego, uwikłanego w konflikt z białą społecznością małego miasteczka, żydowski emigrant z Łotwy, który robi karierę jako jeden z prekursorów sztuki filmowej. Obok tych fikcyjnych postaci pojawiają się autentyczni bohaterowie epoki – Henry Ford czy Harry Houdini.

„Light in August” – William Faulkner

Opis: Przełomowy w amerykańskiej fikcji „Light in August” bada główny temat Faulknera: naturę zła. W tej pracy, napisanej w okresie swojej błyskotliwej dojrzałości, Joe Christmas – człowiek skazany na zagładę, wykorzeniony i samotny – wędruje po głębokim południu Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu tożsamości i miejsca w społeczeństwie. Po zabiciu swojej zboczonej, bogobojnej kochanki staje się nieuniknione, że ściga go głodny linczu tłum. Jednak po poświęceniu pojawia się nowe życie, zdecydowany promień światła w złożonym i tragicznym świecie Faulknera.

„Do latarni morskiej” – Virginia Woolf

Opis: Ulubiona powieść E. M. Forstera

W letniej rezydencji na Hebrydach przebywa rodzina Ramsayów i ich goście. Wydarzeniem dnia jest planowana wycieczka do latarni morskiej. Ale to tylko tło dla monologów wewnętrznych kolejnych postaci zapisanych w formie strumienia świadomości. A epilog tej historii nastąpi dopiero po latach…

Virginia Woolf (1882-1941) to jedna z najwybitniejszych pisarek dwudziestego wieku. W roku 1925 ukazała się „Pani Dalloway“, dwa lata później „Do latarni morskiej“, a w roku 1931 „Fale“ – trzy kanoniczne dziś przykłady literatury modernistycznej.

„Kochanica Francuza” – John Fowles

Opis: Jedna z najgłośniejszych powieści Johna Fowlesa, znana też w Polsce ze znakomitej ekranizacji. Książka z pozoru nawiązuje do tradycji dziewiętnastowiecznego romansu, na każdym kroku jednak demaskuje jego stereotyp. Jest to historia zamożnego arystokraty, który rzuca narzeczoną i wiąże się z kobietą o wątpliwej reputacji. Ta banalna, jak się początkowo zdaje, opowieść przemienia się w pełną nieoczekiwanych zwrotów finezyjną zabawę literacką, z mnóstwem aluzji i przemyśleń nawiązujących wprost do naszej teraźniejszości.

„Z przejmującego zimna”- John le Carré

Opis: Początek lat 60. XX wieku. Brytyjski agent Alec Leamas, dowodzący siatką szpiegowską w Berlinie Wschodnim, traci kolejnych ludzi, rozpracowywanych i mordowanych przez niemiecki kontrwywiad. Kiedy ginie ostatni człowiek, londyńska centrala odwołuje Leamasa z NRD i zleca mu niezwykle delikatne i niebezpieczne zadanie: udział w starannie zaplanowanej akcji przeciwko numerowi jeden wschodnioniemieckiego wywiadu. Leamas skrupulatnie przygotowuje się do odegrania powierzonej mu roli. Nie wie jednak, że w tej grze ma być jedynie pionkiem, którego można się pozbyć, kiedy przestanie być potrzebny…

Język powieści charakteryzuje niezwykła oszczędność i prostota i być może właśnie dzięki temu autorowi udaje się tak doskonale oddać atmosferę chłodu w relacjach międzyludzkich, braku nadziei i przejmującego zimna, z którego chciałoby się jak najszybciej uciec.

„Serce to samotny myśliwy” – Carson McCullers

Opis: Jedna z najważniejszych pozycji amerykańskiej prozy XX wieku. Ponadczasowe, przejmujące studium ludzkich emocji, pełne refleksji nad samotnością i odmiennością.

Życzliwy dla wszystkich głuchoniemy John Singer, który potrafi czytać z ruchu warg, jest idealnym słuchaczem. Nikomu nie przerywa, nikogo nie ocenia. Dlatego też samotni i zagubieni ludzie, którzy nie chcą się pogodzić z własnym losem albo nie potrafią zaakceptować otaczającego ich świata, chętnie mu się zwierzają. Wiecznie pijany wizjoner. Właściciel kafejki, a jednocześnie filozof amator. Lekarz opętany obsesją osiągnięcia swojego życiowego, bliżej niesprecyzowanego celu… Przychodzą do Johna ze swoimi problemami i żaden z nich nie dostrzega jego tragedii… dopóki nie jest za późno.

„Krwawy południk” – Cormac McCarthy

Opis: Oparta na autentycznych wydarzeniach z połowy XIX wieku historia czternastoletniego chłopca, który pewnego dnia ucieka z domu od owdowiałego ojca pijaka i wyrusza na Południe. Wkracza na drogę, która przypomina podróż Dantego w głąb Piekła. To czasy bezlitosnej masakry Indian, ciemne karty w historii Ameryki, naznaczone przemocą i bezprawiem.

’Arcydzieło. Połączenie „Piekła”, „Iliady” i „Moby Dicka”. Dawno nie czytałem podobnej książki. Wspaniałe, zapierające dech w piersi dzieło’. (John Banville)

„Nagi lunch” – William S. Burroughs

Opis: William S. Burroughs uważany jest za jednego z najwybitniejszych i najbardziej kontrowersyjnych amerykańskich pisarzy. J.G. Ballard stawiał jego twórczość na równi z pisarstwem samego Jamesa Joyce’a. A „Nagi lunch” to najsłynniejsza powieść Burroughsa.

Książka napisana w latach 1954-58 głównie w tangerze jest zapisem świadomości autora, zapisem rozlicznych psychodelicznych wyobrażeń związanych z używaniem narkotyków. Pojawia się także w powieści szereg niezwykle ostrych – jak na te czasy – opisów seksu głównie zresztą homoseksualnego.

Uzależniony od heroiny, morfiny i alkoholu autor stworzył powieść opartą na wielu wątkach, powieść niezwykle sugestywną, miejscami można powiedzieć wręcz przesiąkniętą narkotykami. Burroughs uznawany jest – obok Jacka Kerouca i A. Ginsberga – za najwybitniejszego pisarza tzw. Beat Generation.

„Powrót do Brideshead” – Evelyn Waugh

Opis: Powrót do Brideshead to jedna z najsłynniejszych brytyjskich powieści, a Evelyn Waugh to klasyk uznawany ze jednego z najznakomitszych literackich stylistów XX wieku. Choć opisuje świat, którego już nie ma – zniknął bezpowrotnie wraz z wybuchem II wojny światowej – to snuje przede wszystkim ponadczasową opowieść o ludziach wplątanych w wielką machinę losu i dylematy wiary.

To historia przesiąknięta tęsknotą za splendorem i beztroską przeszłości: za światem wiejskich posiadłości, wspólnego ucztowania, polowań, balów debiutantek, klubów dla dżentelmenów, debat o filozofii, literaturze i religii. Autorowi nie brakuje jednak ironicznego dystansu, z jakim opisuje swoich bohaterów, ekscentrycznych i pełnych słabości. Wyjątkowo odważna jak na swoje czasy powieść pozostaje aktualna do dziś: Waugh stworzył wyraziste postacie kobiet, które same decydują o swoim życiu, opisał dwuznaczne przyjaźnie między mężczyznami i swoisty trójkąt miłosny, w który uwikłani są bohaterowie.

Powrót do Brideshead stanowi zapis szalonej młodości, a także niepokojów przypadających na burzliwe lata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, które dla bohaterów okazały się czasem utraconej niewinności.

„Biały szum” – Don DeLillo

Opis: Główny bohater „Białego szumu”, Jack, który jest kierownikiem katedry badań nad Hitlerem, boi się śmierci. Jego żona Babette, która „gromadzi dzieci i opiekuje się nimi”, także się jej boi. Ten strach dzieli z nimi syn Jacka, Heinrich Gerhardt, którego przyjaciel chce pobić rekord przebywania w klatce pełnej jadowitych węży. Mimo że Hitler, śmierć i węże tak często przewijają się przez tę książkę, jest ona jedną z najzabawniejszych, jakie DeLillo napisał. Nie oznacza to jednak, że nie jest olśniewająca, rozczulająca i jak śmierć poważna. Zatrzymuje bicie serca, jak gdyby słuchało się pękania olbrzymiego lodowca. DeLillo obnaża kondycję człowieka coraz bardziej uzależnionego od technologicznego postępu, a lęk przed śmiercią ma być zagłuszany przez symbol współczesnego społeczeństwa, nowoczesną świątynię: supermarket. Książka dalekowzroczna, pełna ironii i napisana ze zręcznością prawdziwego mistrza.

Za „Biały szum” Don DeLillo otrzymał National Book Award, czerpali z niej Zadie Smith, David Foster Wallace i Bret Easton Ellis, czyli autor „American Psycho”. Często nadużywane hasło o tym, że „Biały szum” wyprzedził swoje czasy, pasuje tutaj jak ulał.

“Niewyczerpany żart” – David Foster Wallace

Opis: Opus magnum Davida Fostera Wallace’a.

Gargantuiczna, błyskotliwa i dowcipna historia o pogoni za szczęściem w Ameryce. Portretująca najbardziej wzruszająco dysfunkcyjną rodzinę, jaka pojawiła się w literaturze ostatnich lat, powieść zgłębia zasadnicze pytania o kondycję człowieka i o rozrywkę: czym ona jest i dlaczego w tak dużym stopniu zdominowała nasze życie; jak pragnienie rozrywki wpływa na naszą potrzebę kontaktu z innymi ludźmi; co o nas mówią przyjemności, które wybieramy.

„Niewyczerpany żart” powszechnie uznawana jest za przełomową amerykańską powieść lat dziewięćdziesiątych i najlepszą jak dotąd próbę uchwycenia rzeczywistości w nierealnym świecie. Główną osią fabuły jest poszukiwanie zaginionej kopii taśmy wideo znanej jako „Rozrywka”: filmu tak zabawnego, że każdy, kto go zobaczy, będzie zmuszony oglądać go w kółko, a zainteresowanie jedzeniem, piciem i podstawowymi warunkami sanitarnymi z czasem wygaśnie.

To pełna rozmachu analiza namiętności i rozkoszy, które czynią nas ludźmi – a także jedna z tych rzadkich książek, które na nowo definiują granice powieści.

„Droga do szczęścia” – Richard Yates

Opis: Poruszająca opowieść o miłości, poświęceniu, utraconych szansach i niespełnionych marzeniach. Nominacja do prestiżowej National Book Award. Młode małżeństwo, Frank i April Wheeler, wraz z dwójką dzieci tworzy z pozoru szczęśliwą i kochającą się rodzinę. Jednak pod tym płaszczykiem skrywa się prawdziwe oblicze dwojga ludzi zmuszonych do prowadzenia życia, którego nienawidzą. Nie mogąc znieść przeciętności, jaka ich otacza, decydują się wyjechać do Francji, gdzie mają nadzieję rozwijać swoją wrażliwość artystyczną. Błyskotliwi, piękni i utalentowani, już wkrótce zmuszeni będą położyć na szali swoje nadzieje i ideały. Powieść dawno okrzyknięta w Stanach rodzajem kultowego wzorca, który reżyser Sam Mendes postanowił przenieść na duży ekran, obsadzając w rolach głównych Kate Winslet oraz Leonarda Di Caprio.

„Zamieć” – Neal Stephenson

Opis: Ta wydana w 1991 roku powieść wzbudziła zachwyt czytelników i krytyki, nadając nowy wymiar gatunkowi literackiemu cyberpunk. To niezwykle oryginalne dzieło, łączące w sobie rzeczywistość wirtualną, sumeryjskie mity i niemal wszystko, co było pomiędzy nimi – w jedną wspaniałą całość gigathrillera epoki informatycznej. Polecamy tegoż autora „Diamentowy wiek”.

„Dzieci północy” – Salman Rushdie

Opis: „Dzieci północy” to obszerna epicka opowieść o powojennej historii Indii. Jak zwykle u Rushdiego prawdzie historycznej towarzyszy tu fikcja, a postacie autentyczne spotykają się z wytworami imaginacji pisarza. Jak zwykle też książka wywołała skandal oraz ostre protesty niepochlebnie sportretowanej w niej Indiry Gandhi. W ramach znanych z historii najnowszej wydarzeń Rushdie osadził opowiedzianą przez Salima Sinaiego sagę rodzinną o „dzieciach północy” urodzonych w chwili uzyskania niepodległości przez Indie.

Książka zdobyła wiele nagród: Booker Prize, James Tait Black Prize, English Speaking Union Literary Award, i natychmiast wyniosła autora na literacki Parnas. W 1993 roku uznano ją za najlepszą powieść wyróżnioną Booker Prize w mijającym ćwierćwieczu i przyznano tym samym Booker of Bookers – Bookera Bookerów. Deepa Mehta na podstawie „Dzieci północy” nakręciła film, do którego scenariusz napisał sam Rushdie.

„Pełnia życia panny Brodie” – Muriel Spark

Opis: „Pełnia życia panny Brodie”, najpopularniejsza jej powieść, ukazała się w Anglii w 1961 roku, w pięć lat później doczekała się przeróbki scenicznej, a w 1969 roku – filmowej. Jest to historia nauczycielki jednej z żeńskich szkół Edynburga i sześciu dziewczynek zwanych jej „stadkiem”. Panna Brodie, osoba ekscentryczna i niekonwencjonalna, stosuje wobec wybranych przez siebie dziewcząt system nauczania, który w początkach lat trzydziestych, kiedy to rozgrywa się akcja powieści, jest wręcz szokujący i budzi sprzeciwy dyrektorki szkoły i pozostałych członków grona nauczycielskiego.

Książka odznacza się walorami typowymi dla pisarstwa Muriel Spark: oszczędnością środków pisarskich, plastycznym rysunkiem postaci, cienkim humorem zaprawionym ironią i filozoficzną zadumą nad życiem.

„Śmierć przychodzi po arcybiskupa” – Willa Cather

Opis: „Śmierć przychodzi po arcybiskupa” to jedna z późniejszych powieści Willi Cather („My Antonia”, „One of Ours”, „Youth and the Bright Meduse”),wydana w roku 1927. Tematem jej jest pionierska praca Kościoła w połowie XIX wieku. Książka osnuta jest na tle życia pierwszego biskupa Santa Fe i jego przyjaciela księdza, z którym razem przyjechali z dalekiej Francji, aby w tym dzikim, zagubionym kraju z największym poświęceniem i żarliwością szerzyć wiarę. Dwaj księża francuscy są ludźmi wspaniałymi, ludźmi wielkiej, acz nigdy nie ckliwej świątobliwości. Ich życie na tle tego surowego kraju i malowniczego folkloru indiańskiego jest czymś w rodzaju legendy, pozbawionej sztucznych elementów kompozycyjnych utworu dramatycznego. Bohaterskie czyny misjonarzy nie są bardziej uwydatnione niż zupełnie błahe incydenty z życia codziennego. Wydaje się, jakby wszystkie ich ludzkie doświadczenia mierzone były miarą jednego, najwyższego doświadczenia duchowego, i z tego względu mniej więcej równoznaczne. Willa Cather nie dąży do nastrajania swojej opowieści na wysoki ton, nie stara się naświetlać wydarzeń, zaznacza je mimochodem, a przede wszystkim stwarza nastrój. Pragnie ukazać, w jakim duchu i z jaką odwagą przyjmowali misjonarze trudy i przeciwności życia w tym pustynnym kraju. Czytelnik polski niewątpliwie odczuje głęboko czar tej ciekawej książki.

„Most San Luis Rey” – Thornton Wilder

Opis: Peru, XVIII wiek. Pewnego dnia zrywa się inkaski most wiszący, który spina zbocza górskiej doliny. Ginie pięć osób. Dlaczego tych pięcioro? – zadaje sobie pytanie brat Juniper, mnich usiłujący dociec przyczyn tragedii. Jego dochodzenie zaprowadzi go wysoko – aż do bram trybunału, skąd Najwyższy feruje swe wyroki.

„Most San Luis Rey” jest drugą powieścią Thorntona Wildera (1897-1975),pierwszą zaś z trzech jego autorstwa, które wyróżniono Nagrodą Pulitzera. Jak zwykle u tego amerykańskiego powieścio- i dramatopisarza, dominuje w niej dręczące nie tylko autora pytanie: Czy mamy wpływ na swój los, czy też jesteśmy jedynie igraszką w ręku przeznaczenia?

„Amerykańska sielanka” – Philip Roth

Opis: Gdy dwudziesty wiek zmierzał ku niejednoznacznemu końcowi, Philip Roth podarował nam książkę wielką. Elegię na cześć wszystkich obietnic naszego stulecia: obietnic dobrobytu, porządku społecznego i błogosławieństwa domowego zacisza.

Bohaterem „Amerykańskiej sielanki” jest Szwed Levov, uwielbiany sportowiec w szkole średniej w Newark, który dorasta w czasach powojennej prosperity. Żeni się z miss stanu New Jersey, dziedziczy po ojcu fabrykę rękawiczek i przeprowadza się do kamiennego domu w sielskiej osadzie Old Rimrock. I nagle, pewnego dnia w 1968 roku, opuszcza go piękny amerykański sen o szczęściu.

Oto ukochana córka Szweda, Merry, wyrosła z kochającej, bystrej dziewczynki na zamkniętą, fanatyczną nastolatkę zdolną do niebywale brutalnego aktu politycznego terroryzmu. Z dnia na dzień Szwed zostaje wyrwany z wytęsknionej amerykańskiej sielanki i rzucony w odmęty szaleństwa. Przykuwająca, napędzana żalem, wściekłością i głębokim zrozumieniem dla opisywanych postaci, powieść ta jest arcydziełem Rotha.

Powieść została uhonorowana Nagrodą Pulitzera za 1998 rok.

„Moc i chwała” – Graham Greene

Opis: Jedna z najlepszych powieści religijnych na świecie. Doskonale skonstruowana i trzymająca w napięciu akcja rozgrywa się w Meksyku w latach trzydziestych XX wieku podczas prześladowań religijnych. Bohaterem jest ksiądz, zmagający się ze swoją słabością i strachem.

Książka pełna jest dylematów moralnych. Pozwala zrozumieć misję księdza na wielu płaszczyznach. Opisuje losy kapłana, który ucieka przed karą śmierci wykonywaną na księżach, którzy nie wyrzekli się swej posługi.

Wydaje się, iż sam bohater nie jest potencjalnie stworzony do wielkich czynów – sam boryka się z wieloma swoimi słabościami. Myśl o rezygnacji z kapłaństwa i uratowaniu życia towarzyszy mu prawie w każdej minucie ucieczki… Wydaje się to takie proste. Tak już zrobili inni. Bohater uparcie wybiera jednak tę drogę trudniejszą… wpada w pułapkę, gdy śpieszy do rannego z ostatnią posługą…

„49 idzie pod młotek” – Thomas Pynchon

Opis: Kiedy Edypa Maas dowiaduje się pewnego dnia, że odziedziczyła spadek po swoim byłym partnerze, nieprzyzwoicie bogatym Piersie Inveraritym, nie ma pojęcia, że już wkrótce na własne życzenie wpląta się w nie lada kabałę.

Inverarity posiadał m.in. liczne pakiety akcji w tajemniczej korporacji Yoyodyne oraz pokaźną kolekcję znaczków pocztowych. Gdy Edypa próbuje dowiedzieć się czegoś więcej o Inveraritym, odkrywa obejmującą cały kraj i setki lat konspirację. Ale czy Edypa rzeczywiście trafiła na gigantyczny spisek? Czy też ktoś od samego początku nią manipuluje…?

Jeśli czytelnik chce mieć choćby szansę odnalezienia odpowiedzi na te pytania, musi – tak jak Edypa – podjąć niebezpieczną grę: z autorem i przedstawionym przez niego światem. Niebezpieczną, bo lektura 49 idzie pod młotek może przyprawić o mocniejsze bicie serca, niepohamowane ataki śmiechu i… zawroty głowy. Dosłownie

„Kompleks Portnoya” – Philip Roth

Opis: Premiera trzeciej powieści Philipa Rotha w styczniu 1969 roku wzburzyła literackim światem – chodziło o główną postać, która, choć fikcyjna, rozpaliła emocje czytelników. Alexander Portnoy – rocznik 1933, urodzony w Jersey City w rodzinie żydowskiej, IQ 158 – leży na kozetce u psychoterapeuty. Akapit za akapitem, kartka za kartką bezlitośnie rozlicza się z historią własną i rodziny. Z matką, której czujne oko chciałoby dopilnować wszystkiego, zwłaszcza tego, co syn je i co z siebie wydala. Z ojcem, od początku dziejów cierpiącym na niestrawności. Z rodzicami w ogóle, bo „Żyd, którego rodzice żyją, jest na ogół biorąc bezradnym niemowlęciem!”. Próbując wydostać się z rodzinnej niewoli, Alex wpada w inną niewolę – w sidła kompulsywnych erotycznych fantazji.

Wyznania Alexa to przełomowy monolog w dziejach literatury amerykańskiej i światowej. Dla jednych stał się pokoleniowym manifestem. Inni zobaczyli w nim wspaniale ironiczny tekst, w którym tyrady na temat seksualności nie wykluczają rozważań o polityce i religii. Portnoy – postać stworzona pół wieku temu – wszedł do kanonu literackich bohaterów, ale nadal pozostaje młody. Zastanawia, drażni, pobudza do myślenia.

Kompleks Portnoya znalazł się na liście stu najlepszych anglojęzycznych powieści XX wieku sporządzonej przez Modern Library i na liście stu najlepszych anglojęzycznych powieści lat 1923–2005 magazynu „Time”.

„Szerokie Morze Sargassowe” – Jean Rhys

Opis: Powieść zdobyła Smith Literary Award w 1967, została również w 2005 roku zaliczona przez magazyn „Time” do 100 najlepszych anglojęzycznych powieści od 1923 roku.

Inspiracją dla powieści Jean Rhys była postać obłąkanej pani Rochester z „Jane Eyre” Charlotte Brontë. „Szerokie Morze Sargassowe” to jednak więcej niż rekonstrukcja wydarzeń i sytuacji, które doprowadziły Antoinette Cosway do szaleństwa. To przede wszystkim wnikliwa analiza obyczajowości dekadenckiej społeczności eks-właścicieli niewolników w Indiach Zachodnich, wyobcowanej, znienawidzonej i pogardzanej przez Afrykańczyków, żyjącej w otoczeniu bujnej przyrody, która równocześnie omamia i odpycha, zmieniając życie w koszmar.

Książka podzielona jest na trzy części. Pierwsza, w której narratorką jest Antoinette, to historia jej dzieciństwa i wczesnej młodości. W drugiej głos przejmuje Rochester, opowiadając o swoim miesiącu miodowym z siedemnastoletnią Antoinette. Część trzecią Antoinette pisze na strychu Thornfield.

„Neuromancer” – William Gibson

Opis: Najsłynniejsza powieść Gibsona, za którą otrzymał najważniejsze nagrody światowej fantastyki: nagrodę im. Philipa K. Dicka, Hugo i Nebulę.
Case, jeden z najlepszych „kowbojów cyberprzestrzeni” poruszających się w wirtualnym wszechświecie, popełnił błąd, za który został srogo ukarany. Za nielojalność wobec zleceniodawców płaci uszkodzeniem systemu nerwowego, co uniemożliwia mu dalszą pracę i skazuje na uwięzienie we własnym ciele. W poszukiwaniu lekarstwa wyrusza do Japońskiej Chiby, gdzie zdobywa fundusze, by w nielegalnych klinikach odzyskać zdolność podłączania swego umysłu do komputera.

„Krwawe żniwo” – Dashiell Hammett

Opis: Arcydzieło mistrza czarnego kryminału.
Błyskotliwy debiut twórcy „Sokoła maltańskiego” uważany jest przez wielu za jego najlepszą książkę. I jest tu rzeczywiście wszystko, z czego Hammett zasłynął: małe miasteczko, dwa gangi, piękna kobieta i niezbyt uczciwy detektyw, szybka akcja, trup ścielący się gęsto, ironiczne dialogi… Jesteśmy oczywiście w Ameryce czasów prohibicji.
Do Personville przybywa prywatny detektyw, by rozwikłać zagadkę pewnego morderstwa. Miasteczko opanowane jest przez bandytów, skorumpowaną policję i bezwzględnego przemysłowca – ojca zamordowanego… Wzorowy kryminał, który zainspirował dwa głośne filmy: „Straż przyboczną” i „Za kilka dolarów więcej”.

„Korekty” – Jonathan Franzen

Opis: Powieść uhonorowana National Book Award!
Znakomita społeczno-obyczajowa panorama Ameryki ostatniego półwiecza.
Tragikomiczne arcydzieło o upadku rodziny w pełnych powierzchowności czasach.
Po niemal pięćdziesięciu latach w roli żony i matki Enid Lambert chce wreszcie zaznać przyjemności życia. Na nieszczęście jej mąż, Alfred, zmaga się z postępującą demencją, a dzieci, w gruncie rzeczy trójka nieszczęśliwych, skłóconych z życiem ludzi, już dawno wyfrunęły z rodzinnego gniazda. Rozpaczliwie poszukując radości i prawdziwego szczęścia, Enid całym sercem pragnie zrealizować jedno marzenie: zebrać rodzinę w domu na ostatnie wspólne święta Bożego Narodzenia…

„Tęcza grawitacji” – Thomas Pynchon

Opis: Autor tworzy wizjonerski, niemal mistyczny opis wstrząsanej ostatnimi gorączkowymi konwulsjami, odurzonej, znarkotyzowanej wojenną paranoją Europy, poprzez którą kontynuuje swą obłędną Odyseję William Slothrop, amerykański oficer, starając się w okupowanych Niemczech odnaleźć superrakietę V-2.
Komizm przeplata się podczas jego wędrówki z grozą, obscena z religijnymi uniesieniami, intryga szpiegowska z poezją. Ale czyż owo pomieszanie wszelkich wartości, które prowadzi do nieuchronnej zagłady zachodniej cywilizacji, nie jest dziełem jej samej?…
Tęczę Grawitacji wielu krytyków uznało za najważniejszy tekst literacki od czasów Ulissesa Joyce’a. Przyznano jej National Book Award .

„Pod wulkanem” – Malcolm Lowry

Opis: Arcydzieło należące do kanonu powieści XX w.

„Pod wulkanem” to mistrzowska opowieść o ostatnim dniu życia Geoffreya Firmina, brytyjskiego konsula w Cuernavace (tu pod indiańską nazwą Quauhnahuac) w Meksyku. Tego dnia – w zaduszki 1938 roku – Konsul dochodzi do kresu drogi znaczonej pogrążaniem się w alkoholizm i poszukiwaniem absolutu. Niezwykła sceneria, gęsta atmosfera, splątane uczucia, nagromadzenie wizji, halucynacji – wszystko to przenika czytającego do głębi. Powieść odczytywana jest jako nieporównywalna ewokacja skrajnego alkoholizmu, jako mistrzowska synteza mitów meksykańskich, chrześcijańskich i żydowskich, ale też jako alegoria upadku świata.

„Malowany ptak” – Jerzy Kosiński

Opis: Jedna z najgłośniejszych książek drugiej połowy XX wieku, która przyniosła Jerzemu Kosińskiemu sławę i miejsce w panteonie najwybitniejszych pisarzy tego okresu.

Parabola ludzkiego losu, naturalistyczne studium barbarzyństwa i przemocy, wizja świata wynaturzonego przez wojnę.

Kilkuletni żydowski chłopiec w pierwszych tygodniach II wojny światowej trafia do zapadłej wioski na kresach wschodnich i ściąga na siebie prześladowania prymitywnych, zabobonnych chłopów. Bity i torturowany, tuła się po okolicznych lasach i wsiach, będąc świadkiem wciąż nowych okrucieństw i zbrodni. W końcu zło, z którym się styka, staje się jego udziałem.

„Głoś to na górze” – James Baldwin

Opis: James Baldwin jest już w Polsce znany; rozgłos zdobyły mu u nas dwie jego książki. Jedna z nich była zbiorem artykułów antyrasistowskich, druga – niewielka powieść „Dziś rano, dziś wieczór, tak prędko” – potwierdziła światową sławę wybitnego prozaika. Ale żadna z tych – chronologicznie późniejszych przecież – książek nie ma w sobie tak porywającej siły, tak pierwotnej autentyczności, tak nasyconego kolorytu ludzkich pasji – jak pierwsza jego powieść, „Głoś to na górze”.

Jest to powieść religijna; ale religijność nie jest tutaj racją intelektualną, jest żywiołem. Bohaterowie książki, Murzyni z najuboższych dzielnic Nowego Jorku, żyją w niej jak w wirze, druzgocącym i wzniosłym, i okrutnym zarazem. Religijność pieśni spontanicznie wykrzykiwanych w takt bębenków, religijność transów i piorunujących nawróceń. W tym świecie wszystko ma inny wymiar, tu nic nie jest i nie może być połowiczne, grzech i świętość miotają ludźmi z jednakową siłą.

Baldwin jest Murzynem, który nie usiłuje naśladować białych. Jest w jego książce scena, kiedy czarna kobieta przed lustrem bezskutecznie wciera w twarz krem wybielający. Pisarstwo Baldwina zabiegów wybielających nie stosuje. Jego talent wszystkimi korzeniami tkwi w odrębnej tradycji, w niepowtarzalnym temperamencie, charakterze, w odrębnym klimacie murzyńskiego folkloru.

„Dom pana Biswasa” – V.S. Naipaul

Opis: Mohun Biswas, ubogi Hindus z Trynidadu, marzył tylko o jednym: mieć własny dom. Tymczasem uzależniony od innych ludzi, wciąż był przepychany z miejsca na miejsce. Jego życie zostało zdominowane zwłaszcza przez środowisko żony pod przewodnictwem matriarchalnej pani Tulsi. Choć słaby fizycznie i pozbawiony znaczenia, pan Biswas walczy z dominacją Tulsich na swój sposób. Jedyną bronią bezsilnego bojownika są inteligencja i poczucie humoru. Mimo że sam niejednokrotnie przybiera żałosne pozy – wyszydza zwyczaje i styl życia rodziny Tulsich. Często płaci za to poniżaniem, ale i przeżywa wzloty, które pozwalają mu zachować godność. Wreszcie nadchodzi dzień, gdy pan Biswas może zrealizować swoje marzenia.

„Graj to jak leci” – Joan Didion

Opis: Głęboko niepokojąca powieść obyczajowa mocno osadzona w środowisku celebrytów, gwiazd filmowych i zwykłego życia ukazuje losy kobiety mającej swoje własne problemy. Autorka „Roku magicznego myślenia” i „Białego albumu” bezlitośnie analizuje amerykańskie życie późnych lat sześćdziesiątych.

Gdzieś poza Hollywood życie aktorki Marii Wyeth rozgrywa się w odrętwiającej rutynie nieustannej jazdy autostradą. Po trzydziestce, rozwiedziona z mężem, oderwana od przyjaciół, znieczulona zarówno na ból, jak i szczęście, Maria jest kobietą, której zabrakło i pragnień, i motywów. Zdaje się być uosobieniem pokolenia chorego na nadmiar wolności.

„Jim Szczęściarz” – Kingsley Amis

Opis: Jim Dixon przez przypadek znalazł pracę na jednym z nowych brytyjskich uniwersytetów z czerwonej cegły. Ma szanse na umiarkowanie pomyślną przyszłość na Wydziale Historii – pod warunkiem, że Jim zdoła powstrzymać niepożądane zaloty innej wykładowczyni Margaret, przeżyje weekend pełen madrygału u profesora Welcha, wygłosi wykład na temat „Wesołej Anglii” i przeciwstawi się Christine, beznadziejnie pożądanej dziewczyna okropnego syna Welcha, Bertranda. Zainspirowany przyjacielem Amisa, poetą Philipem Larkinem, Jim Dixon jest ponadczasową postacią komiksową, dryfującą w beznadziejnie tandetnym i pretensjonalnym świecie, w dowcipnej powieści kampusowej, która wypacza hipokryzję i próżność życia akademickiego lat pięćdziesiątych.

„Ubik” – Philip K. Dick

Opis: „Wewnątrz świata rażonego obłędem, w którym konwulsjom podlega nawet chronologia zajść, normalność zachowują już tylko ludzie. Dick poddaje ich więc ciśnieniu przeraźliwej próby i w jego fantastycznym eksperymencie niefantastyczna pozostaje tylko psychologia bohaterów. Walczą oni do końca, stoicko i zajadle, z nacierającym zewsząd chaosem, którego źródła są właściwie niedocieczone… osobowości dickowych światów biorą się zwłaszcza stąd, że dogłębnemu rozszczepieniu powieleniu ulega w nich – jawa… Końcowy efekt jest zawsze taki sam: rozróżnienie między jawą a zwidem okazuje się niemożliwością”.
z posłowia Stanisława Lema do pierwszego wydania „Ubika”.

Specjalna, kolekcjonerska edycja dzieł wybranych Philipa K. Dicka. Po raz pierwszy wydane będą w jednolitej szacie graficznej, w twardej oprawie. Autorem okładek i opracowania graficznego jest Wojciech Siudmak, znany doskonale naszym czytelnikom m.in. ze wspaniałego opracowania cyklu „Diuna”. Każdy z tomów oparzony będzie dodatkowym opracowaniem przygotowanym przez czołówkę polskich znawców gatunku – pisarzy, recenzentów, krytyków. Do tego tomu dodatkowy tekst napisał Łukasz Orbitowski, jeden z najzdolniejszych autorów młodego pokolenia.

„Uciekaj, Króliku” – John Updike

Opis: Harry „Królik” Angstrom, niegdyś mistrz drużyny koszykówki w college’u, obecnie pracownik domu towarowego, trudniący się reklamą cudownej maszynki do obierania jarzyn, czuje się zagubiony w otaczającym go świecie. Należy do tej części amerykańskiej klasy średniej lat pięćdziesiątych, która na ogół biernie akceptuje „amerykański styl życia”. A jednak, pod wpływem impulsu, porzuca żonę, córkę bogatego pośrednika handlu samochodami, i ucieka przed jałową konsumpcyjną egzystencją, przed wegetacją, w której gimnastyka seksualna zastępuje uczucia. Nie jest to ucieczka dla samej ucieczki − Królik szuka innych wartości, potwierdzenia wiary w zasady, dzięki którym jego byt mieściłby się w ramach jakiegoś wielkiego ładu. Przypominamy skrzącą się humorem najsłynniejszą powieść wnikliwego obserwatora codzienności.

„Białe zęby” – Zadie Smith

Opis: Głośny debiut autorki bestsellerów.

Ta książka, która stworzyła Zadie Smith – pisarkę, którą kocha cały świat. Pełna epickiego rozmachu, doceniona przez czytelników i krytyków, znajduje się na liście 100 najlepszych angielskich powieści wszech czasów magazynu „Time”. Powieść o losach trzech rodzin emigrantów wypełniają miłość, skomplikowane relacje rodzinne i pytania o tożsamość we współczesnym świecie, a wszystko to na tle buzującego życiem, fascynującego wielokulturowego Londynu.

„Złoty notes” – Doris Lessing

Opis: Książka laureatki literackiej Nagrody Nobla 2007. Szeroko zakrojona powieść psychologiczno-obyczajowa na bogatym tle społecznym, uważana za najwybitniejsze dzieło noblistki. Wnikliwa panorama Zachodu połowy XX wieku, naznaczonego wojną, rozdartego między mieszczańskim „wolnym” modelem życia, między kapitalizmem a socjalizmem… Anna, czterdziestoletnia pisarka, prowadzi cztery notesy. Opisuje w nich swe nieudane związki uczuciowe, młodość spędzoną w Afryce, działalność w partii komunistycznej i jednocześnie pisze powieść.

„Sedno sprawy” – Graham Greene

Opis: Jest 1942 rok. Freetown w Sierra Leone, małej brytyjskiej kolonii w Afryce Zachodniej. To na tej spowitej w upale i wilgoci wyspie Henry Scobie pełni obowiązki zastępcy komisarza policji. Życiem majora rządzi głównie rezygnacja. Ominął go właśnie awans na komisarza, z bólem uświadomił sobie, że nie darzy miłością żony i choć wierzy mocno w nauczanie Kościoła, jego praktyki religijne są wysoce powierzchowne i nie znajduje w nich ukojenia.

Sprawy przyjmują dla niego jeszcze mniej korzystny obrót, kiedy wikła się w romans z kobietą ocalałą z katastrofy statku, pozwala się wciągnąć w aferę kryminalną i daje się szantażować syryjskiemu handlarzowi. Czy dalej może być już tylko gorzej?

Doskonale opisane skomplikowane relacje międzyludzkie na tle ważnych momentów historii zbiorowości – Graham Greene nie bez przyczyny został okrzyknięty mistrzem w rysowaniu postaci psychologicznie rozbitych i niejasnych. „Sedno sprawy” to powieść, w której pojawiają się motywy przytłoczenia jednostki oraz konfliktu między człowiekiem i Kościołem. To również obraz cen, jaką jednostka płaci za indywidualizm i niemożność zrozumienia drugiej osoby.

„Blady ogień” – Vladimir Nabokov

Opis: Rzecz składa się z poematu napisanego przez fikcyjnego dwudziestowiecznego poetę amerykańskiego oraz przedmowy do niego, komentarza i indeksu pióra również fikcyjnego edytora, który wykorzystał okoliczności, by przejąć kontrolę nad rękopisem. Czytelnik szybko orientuje się, że teksty komentatora nie przystają do komentowanego przezeń utworu. Edytor opowiada przede wszystkim własną historię, historię ostatniego, zdetronizowanego wskutek rewolucji władcy nieistniejącej na mapach krainy o nazwie Zembla oraz zamachu na króla-emigranta.

Fabuła wyłaniająca się z komentarza jest jasna, wyraźna, pełna szczegółów i precyzyjnie zarysowanych postaci, nietrudno jednak zgadnąć, że są to rojenia szaleńca. „Realnego” przebiegu wydarzeń trzeba się domyślać, ale czytelnik otrzymuje wystarczająco wiele informacji, by domysły złożyły się w logiczną i przekonywającą całość.

„Kinoman” – Walker Percy

Opis: Binx Bolling to dobiegający trzydziestki weteran wojny w Korei. Pochodzi z zamożnej, ekscentrycznej rodziny, w której niestrudzenie odgrywa rolę czarnej owcy. Pracuje jako makler w rodzinnej firmie, zarabia pieniądze, sypia z sekretarkami i namiętnie chodzi do kina. Wiedzie typowy żywot kawalera… na pozór wygodny i przynoszący samozadowolenie, aż do momentu, w którym musi zadać sobie pytanie „Czy właśnie o to chodzi w życiu?”. Znalezienie sensu istnienia stanie się dlań od tej pory celem priorytetowym. Czy podczas pamiętnego Mardi Gras odnajdzie to, czego tak długo szukał? Jaką rolę odegra w tych poszukiwaniach kobieta, która zdecyduje się mu towarzyszyć? Napisana z wdziękiem opowieść o młodym człowieku, który usilnie próbuje znaleźć odpowiedzi na odwieczne pytania o przyczynę, sens i cel wszechświata oraz naszą w nim rolę. Jedna z najlepszych powieści egzystencjalnych doby powojennej.

„Wyznania Nata Turnera” – William Styron

Opis: W sierpniu 1831 roku, w odległym zakątku południowo-wschodniej Wirginii, nastąpił jedyny skuteczny, zorganizowany bunt w dziejach niewolnictwa Murzynów amerykańskich. Początkowy ustęp niniejszej książki, zatytułowany „Do publiczności”, jest przedmową do jedynego ważnego dokumentu współczesnego związanego z tym powstaniem – krótkiej, liczącej około dwudziestu stron broszury, nazwanej „Wyznania Nata Turnera”, a opublikowanej w Richmondzie na początku roku następnego, której fragmenty włączono do tej książki. W opowieści, jaka potem następuje, rzadko odchodziłem od z n a n y c h faktów na temat Nata Turnera oraz buntu, którego był przywódcą. Jednakże w tych dziedzinach, w których jest mało wiadomości o Nacie, początkowym okresie jego życia i pobudkach powstania (a wiadomości takich najczęściej brakuje),pozwoliłem sobie na całkowitą swobodę wyobraźni przy rekonstruowaniu wydarzeń – utrzymując się mimo to, jak ufam, w granicach tej skąpej wiedzy o instytucji niewolnictwa, jaką pozostawiła nam historia. Względność czasu dopuszcza elastyczne określenia; rok 1831 był jednocześnie i dawno temu, i zaledwie wczoraj. Czytelnik może zechce wyciągnąć jakiś morał z tej opowieści, ale moim zamierzeniem była próba odtworzenia człowieka i jego epoki oraz napisania utworu, który jest nie tyle „powieścią historyczną” w konwencjonalnym sensie, co rozmyślaniem na temat historii.

„Zwrotnik Raka” – Henry Miller

Opis: Zwrotnik Raka jest debiutem autora, osiadłego z początkiem lat trzydziestych w Paryżu; tam też w 1934 roku książka została opublikowana nakładem ekskluzywnego angielskiego wydawcy.

Utwór entuzjastycznie powitały takie znakomitości, jak Ezra Pound i T.S. Eliot, rozgłos jednak przyniósł mu dopiero wprowadzony w 1937 roku zakaz wwożenia do USA „gorszącej” książki. Atmosfera skandalu przygłuszyła bardzo wysublimowaną w istocie wartość artystyczną tej powieści. Jak i całego cyklu, który tworzy wraz z Czarną wiosną i Zwrotnikiem Koziorożca. Piętnaście epizodów z życia amerykańskiego ekspatrydy ukazuje przymierającego głodem, imającego się różnych zajęć intelektualistę, żarliwie oddającego się miłosnemu zapamiętaniu, opisanemu z całą otwartością, językiem odrzucającym wszelkie eufemizmy.

Powieść swą Miller określał jako zniewagę wyrządzoną siedmiu fundamentalnym wartościom i symbolom kultury: Sztuce, Bogu, Człowieczeństwu, Przeznaczeniu, Czasowi, Miłości i Pięknu.

„Appointment in Samarra” – John O’Hara

Opis: Julian English należy do elity społecznej swojego rodzinnego amerykańskiego miasta z lat 30. XX wieku, ale od chwili, gdy gwałtownie rzuca koktajlem w twarz jednego ze swoich wpływowych wspólników, jego życie zaczyna wymykać się spod kontroli – odbierając mu kochające, ale pełne problemów małżeństwo. To czarno-komiczny obraz upadku juliańskiego angielskiego.

„Forsa” – Martin Amis

Opis: Pomysłowa i porywająco brutalna opowieść o życiu bez ograniczeń, o pieniądzach, okropnych rzeczach, jakie mogą zdziałać i katastrofach, które mogą spowodować.

„Wybawienie” – James Dickey

Opis: Czterej koledzy wybierają się na spływ kajakowy górską rzeką. Ten wypad ma być przygodą, oderwaniem się od monotonii miejskiego życia. Rzeczywistość jednak przerasta ich wyobrażenia… Powieść przyniosła wielki rozgłos autorowi, uchodzi za przykład mocnej, tzw. męskiej literatury. Na jej podstawie nakręcono film pod tym samym tytułem z Burtem Reynoldsem w roli głównej.

„Dzień szarańczy” – Nathanael West

Opis: „Dzień szarańczy” to jedno z najbardziej oryginalnych we współczesnej literaturze spojrzeń na zjawisko o nazwie Hollywood. Gigantyczna fabryka marzeń ukazana jest tutaj w kategoriach metafizycznych – jako metafora Wszechświata, w którego wirze krążą bezradni, skazani na zagładę ludzie. Hollywood według Nathanaela Westa to okrutna maszyneria, która zamienia dusze ludzkie w bezwolne przedmioty, a wszelkie warości w pozbawione moralnego sensu szablony.

„Dom nad jeziorem smutku” – Marilynne Robinson

Opis: Historia Ruth i jej młodszej siostry Lucille stanowi fabułę powieści. Ich wychowanie przebiega w sposób przypadkowy: najpierw trafiają pod opiekę troszczącej się o nie babci, następnie dwóch komicznie nieudolnych sióstr dziadka i wreszcie Sylvie, ekscentrycznej, nieprzystosowanej społecznie ciotki.
Ruth i Lucille mieszkają w domu rodzinnym w Fingerbone, prowincjonalnym mieście leżącym nad jeziorem,
w którym – w wyniku spektakularnej katastrofy kolejowej – zginął dziadek bohaterek. Kolejną ofiarą, którą pochłonęło jezioro jest matka dziewczynek. Zjechawszy samochodem z urwiska, ginie także w otchłani wody.
Miasto, będące tłem akcji jest miejscem zarówno magicznym, jak i typowym: „zna swoje miejsce w szeregu za sprawą dominującego okolicznego krajobrazu, nieprzewidywalnej pogody i świadomości, że cała historia ludzkości rozegrała się gdzie indziej”.

„The Man Who Loved Children” – Christina Stead

Opis: Sam i Henny Pollit mają za dużo dzieci, za mało pieniędzy i za bardzo żywią do siebie odrazę. Gdy Sam wykorzystuje uwielbienie dzieci, aby nakarmić swoje żarłoczne ego, Henny przygląda się temu z ponurą rozpaczą, znając gorzką rzeczywistość leżącą tuż pod jego szalonymi wizjami. Mrożąca krew w żyłach powieść o życiu rodzinnym, relacjach między rodzicami i dziećmi, mężami i żonami.

„Bakunowy faktor” – John Barth

Opis: Amerykańskie „Dzikie Pola” nad Zatoką Chesapeake zaludniają w powieści Bartha piraci i oszuści, księża i prostytutki, Indianie i plantatorzy, poeci i politycy, awanturnicy i emigranci religijni. Na wszystkich patrzymy oczyma samozwańczego poety, Ebenezera Cooke’a, a obyczaje seksualne księżniczki Pocahontas poznajemy, odcyfrowując dziennik kapitana Smitha. Oczom bardziej wyrafinowanego czytelnika nie ujdzie dyskretny pastisz literacki, bogactwo stylów i słownictwa, postmodernistyczna swawola, filozoficzna polemika z mitem nowej Ziemi Obiecanej europejskich emigrantów, mitem początków dziejów i „ojców założycieli”.

„Przypadki Augie’ego Marcha” – Saul Bellow

Opis: Kryptoautobiograficzna powieść S. Bellowa, w której za wzór posłużyła pisarzowi powieść pikarejska z jej rozlicznymi środowiskami i przygodami, oryginalnymi postaciami i żywiołowością opowiadania. Tytułowy bohater, Augie March, to niepozorny Żyd z Chicago, który przeciwstawia się próbom ukształtowania go przez dorosłych i wybiera niezależność. Jest kolejno sprzedawcą, złodziejem książek i zawodowym związkowcem. W Meksyku, gdzie zabiera go bogata kochanka, poluje na iguany, zostaje też służącym ekscentrycznego milionera, który pisze traktat o szczęściu z pozycji bogaczy. W czasie wojny Augie zaciąga się do marynarki handlowej, a po storpedowaniu okrętu dryfuje na tratwie w towarzystwie marynarza cieśli – genialnego szaleńca, wyrzucanego za kontrowersyjne poglądy z kilku uczelni. Spokój Augie odnajdzie w Paryżu, gdzie po wojnie zamieszka wraz z żoną Stellą, dzięki której uda mu się umknąć przed meksykańską policją. Po obfitującym w przygody życiu bohater, pełen zrozumienia dla człowieczej doli, przyjmie postawę optymistycznego stoicyzmu.

„Herzog” – Saul Bellow

Opis: Bohaterem jest wykładowca, który znajduje się w złym stanie psychicznym, w samotności pragnie odzyskać spokój i równowagę. Traktowany przez otoczenie jako chory – utwierdza się w przekonaniu oswojej wrażliwości i odmienności.

„Sweeny wśród drzew” – Flann O’Brien

Opis: „Sweeny wśród drzew” Flanna O’Briena, powieść opublikowana po raz pierwszy w roku 1939, uznawana jest za początek literatury postmodernistycznej. To precyzyjnie skonstruowany pastisz, literacki żart, książka-pajęczyna, której nitki biegną we wszystkich kierunkach, łącząc się i tworząc niezwykły wzór. Zastosowanie kompozycji szkatułkowej umożliwiło autorowi ciągłe obnażanie tworzonej fikcji, poszczególne warstwy kilku opowieści przeplatają się bez przerwy, przechodząc jedna w drugą w iście kalejdoskopowym tempie, tak że nie wiadomo kiedy, stają się jedną historią. Sweeny wśród drzew to jednak przede wszystkim książka o potędze wyobraźni, o jej mocy przekształcania rzeczywistości, ale i o jej słabości. Wyobraźnia bowiem musi stale pozostawać pod kontrolą – w przeciwnym razie autor może wpaść w sidła wykreowanych przez siebie bohaterów.

„Nazwij to snem” – Henry Roth

Opis: Wydana po raz pierwszy w 1934 powieść z początku nie odniosła wielkiego sukcesu sprzedażowego, choć krytycy byli nią zachwyceni, a dziś uważana jest za arcydzieło żydowsko-amerykańskiej literatury i klasyczną powieść o imigrantach.

Zauważona została dopiero przy okazji wznowienia w roku 1964, do którego pisarza namówił jego agent i wydawca. Przy swoim drugim wejściu na rynek, „Nazwij to snem” odniosło spektakularny sukces i w krótkim czasie sprzedało się w ponad milionie egzemplarzy.
Powieść znalazła się na opublikowanej w 2005 roku liście 100 najlepszych powieści napisanych w języku angielskim po 1923 roku magazynu TIME.
Dawid Schearl to jeszcze mały chłopiec. Syn żydowskich imigrantów, mieszkający z rodziną w nowojorskich slumsach. Wraz z nim poznajemy brutalny i bezwzględny, pełen konfliktów świat ludzi starających ułożyć sobie życie na obczyźnie. Nowego, obcego miasta, w którym trudno się zadomowić nie równoważą chłopcu niestety trudne stosunki rodzinne.

Przez ponad trzydzieści lat „Nazwij to snem” pozostawało jedyną powieścią Rotha. Zmieniło się to dopiero napisany u schyłku życia, po prawie sześćdziesięciu latach milczenia, cykl autobiograficznych powieści „Mercy of a Rude Stream”.

Rzucił on nowe światło na część wywołujących kontrowersje kazirodczych wątków przedstawionych w „Nazwij to snem”. Wywołało to spór z Rose Broder, siostrą pisarza, która zagroziła wydawnictwu St Martin procesem sądowym i zażądała usunięcia owych wątków z udziałem postaci, której była pierwowzorem – Minnie Stigman – z kolejnych powieści w cyklu. W toku ugody wydawnictwo zapłaciło Rose 10 000 dolarów. Drugi tom powieści, choć wciąż z kontrowersyjnymi wątkami, ukazał się z adnotacją, że „ta powieść w żadnym wypadku nie jest autobiografią i nie powinna być jako taka czytana”, w kolejnych zaś – owe wątki zostały usunięte. W „Nazwij to snem” nie było oczywiście możliwości, by cokolwiek zmienić.

„Pod osłoną nieba” – Paul Bowles

Opis: Literacka legenda dwudziestego wieku
„Pod osłoną nieba”, najsłynniejsza powieść Paula Bowlesa, jednego z najwybitniejszych pisarzy amerykańskich XX wieku, jest historią niemal mistycznej wędrówki pary małżeńskiej przez Saharę, a jednocześnie metaforą ludzkiego losu. Mąż poszukuje natchnienia, żona – nadziei na ocalenie rozpadającego się małżeństwa. Wspaniała książka o miłości i wyobcowaniu, o duchowym bankructwie, o ludziach pozbawionych korzeni, o „chorych na duszy”. Powieść, uważana za dzieło inspirujące ruch bitników, natychmiast po wydaniu stała się bestsellerem, a w 1990 roku została zekranizowana przez Bernardo Bertolucciego.

„Garść prochu” – Evelyn Waugh

Opis: Książka opowiada historię rozpadu małżeństwa, dotkniętego problemami finansowymi i konfliktem ideologicznym.

Brenda i Tony Last mieszkają w gotyckim domu na przedmieściach Londynu. Tony wkłada wszystkie pieniądze w remont i utrzymanie starego domu, co nie podoba się jego żonie. Wkrótce postanawia ona wyjechać do Londynu na kurs ekonomii. W mieście poznaje Johna Beavera, z którym spędza coraz więcej czasu. Podczas jednej z takich wizyt w mieście Brenda dowiaduje się o tragicznej śmierci synka. Mimo, że po wypadku prawie nie rozmawia z mężem, Tony podejmuje dramatyczną próbę ratowania małżeństwa. Nie cofnie się nawet przed wyprawą w Amazonię…

„Pożegnanie z Berlinem” – Christopher Isherwood

Opis: Głośna powieść społeczno-obyczajowa, która stała się podstawą scenariusza słynnego filmu Kabaret z Lizą Minnelli. Pikantna, autobiograficzna opowieść o Angliku w Berlinie lat 1930-1933, kiedy naziści dochodzili do władzy. Historia romansu młodego pisarza Chrisa z ekscentryczną artystką kabaretową Sally Bowles na tle dekadenckiego życia rozbuchanego miasta, które wkrótce miało się stać stolicą III Rzeszy. Świetne dialogi, mnóstwo celnych obserwacji z pierwszej ręki.

„Śmierć w rodzinie” – James Agee

Opis: Czterdzieści lat po pierwotnej publikacji ostatnia powieść Jamesa Agee wydaje się bardziej niż kiedykolwiek amerykańską klasyką. W swojej lirycznej, pełnej smutku relacji o śmierci mężczyzny i jej wpływie na rodzinę Agee pieczołowicie stworzył mały świat domowego szczęścia, a następnie pokazał, jak szybko i swobodnie można go zniszczyć.

„The Recognitions” – William Gaddis

Opis: „Wyznania” to obszerny obraz świata, w którym wszystko, co ktokolwiek uznaje za piękne, prawdziwe lub dobre, jawi się jako coś innego niż: nasz świat. Książka jest maskaradą, przenoszącą się z Nowej Anglii do Nowego Jorku i Madrytu, ze świata sztuki do podziemia, ale skupia się na historii Wyatta Gwyona, syna ministra z Nowej Anglii, który porzuca religię, aby poświęcić się malarstwu , tylko po to, by zwątpić w jego natchnienie. W ramach ekspiacji będzie malował wyłącznie doskonałe kopie swoich szanowanych starych mistrzów – kopie jednak trafiają w ręce złowrogiego czarodzieja finansowego nazwiskiem Recktall Brown, który oczywiście sprzedaje je jako prawdziwe. Odrzucona bez zrozumienia przez recenzentów po publikacji w 1955 r. i ignorowana przez świat literacki przez dziesięciolecia później, „Wyróżnienia” ugruntowały się obecnie jako jedna z największych powieści amerykańskich, niezwykle ambitna i całkowicie wyjątkowa, książka pełna dzikiej inspiracji Boschem i skandalicznej komedii, która jest także głęboko poważny i smutny.

„Psi żołd” – Robert Stone

Opis: W piekle Wietnamu pozbawiony złudzeń dziennikarz marzy o przemyceniu do Stanów trzech kilogramów heroiny. Kiedy jednak w Kalifornii misterny plan bierze w łeb, nie on, lecz jego żona i przyjaciel wpadają w tarapaty. „Psi żołd” to jedna z najbardziej wstrząsających powieści naszego wieku – książka o barbarzyńskim świecie, w którym króluje paranoiczna przemoc.

„The Sportswriter” – Richard Ford

Opis: „The Sportswriter” to powieść Richarda Forda z 1986 roku. Opowiada o nieudanym powieściopisarzu, który stał się pisarzem sportowym, który po śmierci syna przechodzi kryzys egzystencjalny. W 1995 roku ukazała się kontynuacja, nagrodzona nagrodą Pulitzera Dzień Niepodległości. Trzecia część The Lay of the Land ukazała się w 2006 roku.

„Pomocnik” – Bernard Malamud

Opis: „Pomocnik” to powieść o winie, przebaczeniu i miłości, o ludziach udręczonych tymczasowością bytu na obcej ziemi, o życiu w nowojorskiej dzielnicy biedoty, skromnych sklepików – Brooklynie.

„Kochając” – Henry Green

Opis: Kochając (Loving, 1945) to najbardziej znana powieść angielskiego pisarza Henry’ego Greena. Zwierciadło satyry społecznej zostało ustawione w irlandzkim zamku w czasie drugiej wojny światowej. Nie śledzimy jednak akcji wojskowych, lecz walki podjazdowe lokajów i pokojówek pozostawionych na zamku przez właścicieli. Skrząca dowcipem narracja, slangowy i niemal pozbawiony interpunkcji język Greena, a także celne ostrze satyry – to wszystko sprawia, że czytelnik z łatwością przenosi się w świat służących sprzed 70 lat.

„W sieci” – Iris Murdoch

Opis: „W sieci” to powieść o Jacku Donaghue’u, młodym adepcie literatury, który tęskni do prawdziwej miłości, opowieść w nastroju żartobliwa, ale pełna sentymentu, tajemnicza i poruszająca sprawy głęboko ludzkie.

„A Dance to the Music of Time: 1st Movement” – Anthony Powell

Opis: Powszechnie uznany epos Anthony’ego Powella obejmuje czterotomową panoramę Londynu XX wieku. Okrzyknięty przez Time „genialną komedią literacką, a także genialnym szkicem czasów. „A Dance to the Music of Time: 1st Movement” rozpoczyna się tuż po I wojnie światowej. Pośród gorączki lat dwudziestych i pierwszych chłodów lat trzydziestych Nick Jenkins i jego przyjaciele konfrontują się z seksem, społeczeństwem, biznesem i sztuką. W tomie drugim przenoszą się do Londynu w wirze małżeństw i cudzołóstw, mody i frywolności, osobistych triumfów i porażek. Książki te „przedstawiają niezrównany, wesoły i jednocześnie melancholijny obraz życia społecznego i artystycznego w Wielkiej Brytanii w okresie międzywojennym” (Arthur Schlesinger, Jr.). Trzeci tom śledzi Nicka w życiu armii i przywołuje na myśl Londyn podczas nalotów. W kulminacyjnym tomie końcowym Anglia wygrała wojnę i musi teraz liczyć straty.

Czterech bardzo różnych młodych mężczyzn u progu męskości zdominowało pierwszy tom Tańca do muzyki czasu. Narrator Jenkins – początkujący pisarz – dzieli pokój z Templerem, już namiętnym kobieciarzem, i Stringhamem, arystokratą i lekkomyślnym. Widermerpool, równie beznadziejnie niezdarny, co niezwykle ambitny, czai się na peryferiach ich świata. Pośród gorączki lat dwudziestych i pierwszych chłodów lat trzydziestych ta czwórka zdobywa inicjację w zakresie seksu, społeczeństwa, biznesu i sztuki. Uważany za arcydzieło współczesnej fikcji, epos Powella tworzy bogatą panoramę życia w Anglii w okresie międzywojennym.

„Tragedia amerykańska” – Theodore Dreiser

Opis: Powieść ta to jedna z najgłośniejszych powieści amerykańskich pierwszej połowy XX wieku, osnuta na kanwie autentycznego wydarzenia zaczerpniętego z kroniki kryminalnej. Clyde Griffiths, syn ubogiego kaznodziei ulicznego, olśniony blichtrem wielkiego świata zrywa z purytańskim domem. Nie jest człowiekiem z natury złym, a jednak dla osiągnięcia ambitnych celów gotowy jest na wszystko, nawet na zbrodnię…

„Falconer” – John Cheever

Opis: Oszałamiający i brutalnie potężny Falconer opowiada historię mężczyzny imieniem Farragut, jego zbrodni i kary oraz jego walki o pozostanie człowiekiem we wszechświecie, który chce go cofnąć do dzieciństwa. Tylko John Cheever mógł przedstawić te wspaniałe tematy z ironią, niewymuszoną elokwencją i porywającym humorem, które uczyniły Falconera tak triumfalnym dziełem wyobraźni moralnej.

„The Death of the Heart” – Elizabeth Bowen

Opis: „The Death of the Heart” to powieść Elizabeth Bowen z 1938 roku, której akcja rozgrywa się między dwiema wojnami światowymi. Opowiada o szesnastoletniej sierocie Portii Quayne, która przeprowadza się do Londynu, aby zamieszkać ze swoim przyrodnim bratem Thomasem i zakochuje się w Eddiem, przyjacielu jej szwagierki.
Bowen nazwał ją powieścią „przedwojenną”, „powieść, która odzwierciedla czasy, czasy przedwojenne z ich wysokim napięciem, rosnącymi niepokojami i tym wielkim naciskiem na indywidualizm. Ludzie byli tak świadomi siebie i siebie nawzajem innych oraz ich relacji osobistych, ponieważ myśleli, że wszystko z tamtego czasu wkrótce się skończy.