“Ludowa historia kobiet” pod redakcją Przemysława Wielgosza – recenzja

Historia kobiet jest dość burzliwa, pełna przemilczanych fragmentów czy skromnych informacji. Jak zauważa Małgorzata Kołacz – Chmiel, autorka jednego z artykułów, “dzieje spisywana przez ówczesnych rocznikarzy i kronikarzy to przede wszystkim historia tworzona przez mężczyzn i dla mężczyzn”. Dlatego każdy kto postanawia się jej przyjrzeć bliżej, poznać jak kształtowała się pozycja kobiet w społeczeństwie ma nie lada wyzwanie. Tego wyzwania podjęło się czternastu autorów i pod redakcja Przemysława Wielgosza przygotowało zbiór artykułów, w których to kobieta a dokładnie jej historia jest bohaterką. 

“Ludowa historia kobiet” to właśnie zbiór prac, które mają nam przybliżyć dzieje kobiet z ludu. To jak kształtował się ich status, jak traktowane były w patriarchalnym społeczeństwie i jak kobieta przestawała być nic nieznacząca osobą. Czym się zajmowały i jak radziły sobie w tym trudzie życia.  Prace autorów podzielone zostały na trzy tematyczne części. Pierwsza “Praca i pozycja społeczna” zawiera siedem artykułów, które mają przybliżyć nam losy panien, mężatek i wdów. Poczytam o podległości wobec męża i pracy ponad normę. Dowiemy się czym różniło się gospodarstwo męskie od damskiego oraz czemu kobiety nazywa się menedżerkami ubóstwa. Zajrzymy do chłopek i robotnic, przypatrzymy się pokojówkom i służącym a także pracownicom seksualnym. Dowiemy się jak trudna droga była do stania się nauczycielką ludową i jak kształtowała się historia opieki.  

Druga część “Tożsamość” zawiera trzy różne artykuły. Dowiemy się z nich jak powstawała postać czarownicy i co za nią stało. Skąd wzięła się dziewczyna oraz czy na kartach historii zapisała się lesbijska historia ludowa? Trzecia, ostatnia część to “Tożsamość”. Znajdziemy tu historię o przemocy, która towarzyszyła kobietom od dzieciństwa po starość. W końcu były własnością mężczyzn, choć nie zawsze były tylko ofiarami. Poznamy historię amerykańskich migratek przemysłowych i bieżenek z 1915 a także poczytamy o zdrowiu kobiet PRL i negocjatorkach nowoczesności. 

“Ludowa historia kobiet” jest piątą z serii “Historii Ludowej Polski”. Serii, która przybliżyć ma nam zapomniane dzieje zwykłych ludzi. Omawiana część skupia się właśnie na kobietach i ich historii. Autorzy w swoich pracach chcą nam przybliżyć dzieje tej “większej połowy” społeczeństwa. I trzeba przyznać, że im się udało. Pozycja co prawda nie jest bardzo obszerna ale na pewno stanowi znakomity wstęp do zdobycia wiedzy o historii, o tym jak kształtowała się pozycja kobiet. Bogata bibliografia pozwala zagłębić się w konkretne kwestie bardziej dociekliwym. 

Warto tu dodać, że autorami artykułów są historycy, doktoranci i profesorowie, choć znajdziemy też reporterów. Ale nie macie się czego obawiać, to nie jest zbiór nudnych esejów naukowych, przy których mamy ochotę zasnąć. Nie jest to też typowy reportaż. Różnorodność prac sprawia, że nie nudzimy się a wręcz jesteśmy coraz bardziej ciekawsi tego jaki kawałek historii przyniesie nam kolejny artykuł. Co prawda czasem chcielibyśmy się mocniej zagłębić w daną kwestię lub też zwracamy uwagę, że niektóre kwestię powielają się w pracach autorów ale to w żaden sposób nie umniejsza owe pozycji.  Jest to książka dla tych którzy chcą przybliżyć sobie historię kobiet, zdobyć pewną wiedzę i mieć punkt wyjścia do jej poszerzania. 

“Ludowa historia kobiet” to zbiór artykułów, które przedstawiają nam losy kobiet, naszych prababć i babć.  W sposób wciągający i ciekawy zagłębiamy się i poznajemy ową historię. Autorzy szkicują przed nami świat, który był, a w który teraz ciężko uwierzyć. Choć czy aby na pewno? Jest to pozycja idealna dla tych, którzy chcą zdobyć trochę wiedzy i poczytać o tym jak było. Polecam. 

O książce:
Tytuł: Historia Ludowa Kobiet
Autorzy: Anna Dobrowolska, Małgorzata Fidelis, Olga Gitkiewicz,
Barbara Klich-Kluczewska, Małgorzata Kołacz-Chmiel,
Jaśmina Korczak-Siedlecka, Monika Piotrowska-Marchewa,
Aneta Prymaka-Oniszk, Anna Sosnowska,
Katarzyna Stańczak-Wiślicz, Magdalena Toboła-Feliks,
Alicja Urbanik-Kopeć, Przemysław Wielgosz,
Elwira Wilczyńska, Tomasz Wiślicz
Wydawnictwo: RM
Data premiery: 2023-10-25
Liczba stron: 224
Cykl: Historia Ludowa Polski 

Za książkę dziękuje wydawnictwu: