Nominacje do Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego 2025

Ogłoszono długą listę książek nominowanych do tegorocznej Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego. Aż 16 polskich tytułów wydanych w ubiegłym roku powalczy o to prestiżowe wyróżnienie dla najlepszej książki dziecięcej.

Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego wręczana jest  podczas krakowskiego Festiwalu Literatury dla Dzieci, organizowanego przez Fundację Burza Mózgów. Patronem nagrody jest  kultowy piesek z opowieści Ludwika Jerzego Kerna. O tym, kto wygra, zdecyduje jury w składzie: Anna Czernow, Barbara Gawryluk, Georgina Gryboś-Szczepanik, Joanna Olech oraz członkowie rady programowej Festiwalu – Szymon Kloska i Łukasz Dębski.

A kto ma szansę na statuetkę Ferdynanda w tym roku? Oto lista nominowanych:

• Cezary Harasimowicz i Marta Kurczewska –  „Chłopiec z lasu” Wydawnictwo Agora dla Dzieci (więcej o książkach)
• Rafał Kosik i Kasia Kołodziej – „Cyberbaba i hopchatka”, Wydawnictwo Powergraph (więcej o książkach)
• Paweł Beręsewicz – „Dziewięć czerwonych iksów”, Wydawnictwo Literatura (więcej o książkach)
• Martyna Skibińska i Dominika Czerniak-Chojnacka –  „Duchowy przewodnik po Polsce, czyli 101 wycieczek z dreszczykiem”, Wydawnictwo Dwie Siostry (więcej o książkach)
• Jarosław Mikołajewski i Anna Mrowiec – „Ja to ty, ty to ja (wiersze dla dzieci i dla nie dzieci)”, Wydawnictwo Austeria (więcej o książkach)
• Barbara Kosmowska i Kasia Cerazy –  „Kawa u żyrafy”, Wydawnictwo Literatura (więcej o książkach)
• Agnieszka Misiak i Wojciech Ignaciuk –  „Kosma, Kopacz i leśna szkoła. Trudne początki”, Wydawnictwo Druganoga (więcej o książkach)
• Marcin Szczygielski i Marta Krzywicka – „Makabrama”, Wydawnictwo Bajka (więcej o książkach)
• Barbara Sadurska i Marcin Minor – „Rada smoków”, Wydawnictwo Agora dla Dzieci (więcej o książkach)
• Nika Jaworowska-Duchlińska – „Ryś żartowniś”, Wydawnictwo Świetlik (więcej o książkach)
• Maria Strzelecka – „Simona”, Wydawnictwo Libra PL (więcej o książkach)
• Agnieszka Jankowiak-Maik, Boguś Janiszewski i Max Skorwider – „Skąd wzięła się Polska?”, Wydawnictwo Agora dla Dzieci (więcej o książkach)
• Karolina Lewestam i Mariusz Andryszczyk – „Strażniczka perły”, Wydawnictwo Agora dla Dzieci (więcej o książkach)
• Przemysław Wechterowicz i Marta Ignerska – „Superhipermegaważna misja”, Kultura Gniewu (więcej o książkach)
• Waldemar Kuligowski i Paulina Daniluk – „Uszatek pięcipiędek i dziura w uchu. Jak zmierzyć świat”, Wydawnictwo Albus (więcej o książkach)
• Agnieszka Dąbrowska – „Za duży na bajki 2”, Wydawnictwo Agora dla Dzieci (więcej o książkach)

Już na początku czerwca poznamy krótką listę, na której zostanie już tylko pięć tytułów. Zwycięzca oprócz prestiżowej statuetki Ferdynanda Wspaniałego otrzyma także czek na 20 tysięcy złotych. Fundatorami nagrody są Miasto Kraków oraz Krakowskie Biuro Festiwalowe – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.

Werdykt poznamy w listopadzie 2025 roku podczas uroczystej Gali, która zamknie sześciodniowy Festiwal Literatury dla Dzieci w Krakowie.

źródło: Festiwal Literatury Dziecięcej 

 

Więcej o książkach:

 

„Chłopiec z lasu” – Cezary Harasimowicz i Marta Kurczewska

Wydawnictwo Agora dla Dzieci

Opis: Ala – tylko nie Alusia! – to dziewczynka jakich wiele, a zarazem taka… inna. Świetnie liczy w pamięci, nie lubi, jak się ją przytula, prowadzi rozmowy z płotem, łyżką i psem Asem. Mieszka w wesołym i ciepłym domu na granicy lasu, który zdaje się czasem groźny i ciemny. Pewnego dnia znajduje wśród drzew zniszczony dziecięcy but, a niebawem natrafia na drugi. I na jego właściciela – chłopca jakich wielu, a zarazem takiego… innego. Przemoczonego, zziębniętego i samotnego. Tak zaczyna się znajomość, która na zawsze zmieni życie, nie tylko Ali.

„Chłopiec z lasu” to niezwykła opowieść o przyjaźni, odwadze i zaufaniu. Jej autorami są Cezary Harasimowicz (tekst) i Marta Kurczewska (ilustracje) – duet, który ma na koncie między innymi bestsellerową „Mirabelkę” oraz „Tygrysa”.

„Chłopiec z lasu” to ważna opowieść, w której tak aktualny dziś temat migracji został sprowadzony do ludzkiego wymiaru – spotkania z drugim człowiekiem. Cezary Harasimowicz opowiada z niezwykłą delikatnością o lęku, różnorodności i oswajaniu tego, co inne. Ten leśny spacer z Alą polecam wszystkim – małym i dużym – czytelnikom, którzy tak jak ja wierzą, że drugi człowiek jest największą przygodą, jaka może się nam przydarzyć. Kinga Wojaczek – psycholożka, prezeska Zarządu Stowarzyszenia Innowacji Społecznych „Mary i Max”

 

„Cyberbaba i hopchatka” – Rafał Kosik i Kasia Kołodziej

Wydawnictwo Powergraph

Opis: Inne czasy, inna Baba Jaga!

Zwariowana sześcioletnia Mi, dziesięcioletni Albert z zespołem Aspergera oraz jedenastoletni Amelia i Kuba wyruszają na weekendowy biwak. Bez rodziców. Spodziewają się spania do południa, doskonałego Wi-Fi oraz nielimitowanego dostępu do telefonów i tabletów.

Trafiają na obóz przetrwania, ze spartańskimi warunkami, dyscypliną i… robalami. Jak to w lesie. Ciekawość budzą tajemnicze, olbrzymie ślady. A przedziwna chatka zastanawiająco coś przypomina…

Skierowany do młodszych czytelników cykl książek „Mi się podoba” to nie tylko spin-off bestsellerowej serii „Amelia i Kuba”. To także błyskotliwa adaptacja znanej baśni oraz bardzo zabawna, ale i pouczająca lekcja o tym, że nadmiar cyfrowych wrażeń naprawdę szkodzi.

 

„Dziewięć czerwonych iksów” – Paweł Beręsewicz

Wydawnictwo Literatura

Opis: Pstryk! – nikt jeszcze nie wiedział, że to ostatnie chwile klasy piątej.

Jedno niewinne zdjęcie klasowe. Jedna noc w domu bez opieki dorosłych. I się zaczęło…

Tośka nie zamierza czekać bezczynnie. Po zniknięciu przyjaciółki od razu postanawia wziąć sprawy w swoje ręce. Można przecież zawiadomić klasowego hakera, można włamać się do zakładu fotograficznego, sprawdzić, czy z innymi wszystko w porządku…

A potem stanąć do walki. Z kim? Z fotowampirem? Tylko kto uwierzy w jej historię…

 

„Duchowy przewodnik po Polsce, czyli 101 wycieczek z dreszczykiem” – Martyna Skibińska i Dominika Czerniak-Chojnacka

Wydawnictwo Dwie Siostry

Opis: Pełen humoru przewodnik po miejscach niesamowitych – dla tych, którzy nie boją się zaglądać w ciemne zakamarki i lubią słuchać strasznych opowieści. Znajdziecie tu budzące dreszcz historie z całej Polski – od Dolnego Śląska aż po Suwalszczyznę i od wyspy Wolin po Łańcut. Napotkacie białe i czarne damy, duchy rycerzy-rozbójników i króla-pirata, widma z krakowskich krypt, gdańskich kamienic i łódzkich fabryk, liczne czarownice, wampiry, a nawet kosmitów! Dowiecie się, gdzie w Polsce jest największy cmentarz, dlaczego stary Kostrzyn to miasto widmo i skąd się wzięła piramida pod Gołdapią. Odwiedzicie miejsca popularne, takie jak zamek Książ czy Łysa Góra, ale także te mało znane – i poznacie ich niesamowitych mieszkańców.

„Duchowy przewodnik po Polsce” to barwny korowód zjaw z różnych epok, ciekawostki historyczne, pomysły na upiorne wycieczki, a także podpowiedzi, co ciekawego można zobaczyć w okolicach nawiedzonych miejsc. Ruszaj w drogę – jeśli tylko się odważysz!

 

„Ja to ty, ty to ja (wiersze dla dzieci i dla nie dzieci)” – Jarosław Mikołajewski i Anna Mrowiec

Wydawnictwo Austeria

Opis: Pisałem i zbierałem je przez kilka lat.

Co?

Najważniejsze chyba z moich wierszy dla dzieci. A także dla niedzieci, skoro sięgają po nie również dorośli i bardzo, bardzo dorośli.

Otwarte na zabawę, lecz również na sprawy uniwersalne, jak poszukiwanie swojego miejsca na ziemi, uwrażliwienie na cudzy los, pochwała codziennego wzruszenia, dobroć dla zwierząt…

Niektóre doczekały się pewnej sławy, zwłaszcza “Ciebraki”, chętnie interpretowane przez młodzież z kół recytatorskich, albo “Ja to ty, ty to ja”, wypowiadany na marszach obywatelskich.

Te wiersze cudownie zilustrowała Anna Mrowiec, artystka o wielkim talencie i pięknej wyobraźni. Przyjaciółka, z którą przygotowałem już dla wydawnictwa Słowne “Drogocenny kamyczek”, wyróżniony w konkursie IBBY.

 

„Kawa u żyrafy” – Barbara Kosmowska i Kasia Cerazy

Wydawnictwo Literatura

Opis: W ogrodzie zoologicznym, opuszczonym przez ludzi po strajku zwierząt, zaczyna panować chaos spowodowany poczuciem wolności, który jest trudny do okiełznania nawet przez samego króla zoo – lwa Leona. Zwierzęta zaczynają martwić się, czy poradzą sobie bez ludzi. I pokazują swoje prawdziwe oblicze…

Dynamiczna, mądra i pełna humoru opowieść z niejednym przesłaniem. O życiu bez uprzedzeń, w otwartości, o samodzielnym myśleniu i przełamywaniu stereotypów

 

„Kosma, Kopacz i leśna szkoła. Trudne początki” – Agnieszka Misiak i Wojciech Ignaciuk

Wydawnictwo Druganoga

Opis: Kosma ma prawie osiem lat, poczucie humoru i wyjątkowy zmysł obserwacji. Zna się na emocjach (nie tylko swoich). Wie, co zrobić, gdy jest za głośno albo gdy siedzenie bez ruchu staje się torturą. Pewnego dnia w jego życiu pojawia się pies. To dzięki niemu Kosma poznaje Sandrę, która gryzie swój warkocz, gdy się denerwuje, i ma zadatki na najlepszą przyjaciółkę – taką, z którą buduje się bazy, biega po lesie i marzy o… leśnej szkole. Kiedy dzieci postanawiają wziąć sprawy w swoje ręce, wszystko jest możliwe.

„Kosma, Kopacz i leśna szkoła. Trudne początki” to opowieść o świecie, w którym każdy znajduje się u siebie. Przewodnikiem jest Kosma – chłopiec z ADHD, którego spostrzeżenia intrygują i wzruszają. W otoczeniu Kosmy każdy okazuje się „jakiś”. Dzięki temu jest różnorodnie i interesująco.

Opowieść o Kosmie i Kopaczu to debiut pisarski Agnieszki Misiak – psycholożki dziecięcej, która wspiera dorosłych w „zaglądaniu pod podszewkę” trudnych dziecięcych zachowań. Wiedza, doświadczenie i poczucie humoru autorki gwarantują przemyślaną i zabawną opowieść.

 

„Makabrama” – Marcin Szczygielski i Marta Krzywicka

Wydawnictwo Bajka

Opis: Po „Kwiatokosach” i „Szkieletnikach” nadszedł czas na „Makabramę”, trzeci tom serii „Dom Rodomiłów” i przygód 11-letniej Hani z rodu czarnowidzów, którzy od setek lat walczą ze złem.
Szkody w ich ogrodzie, wyrządzone przez szkieletników, udało się już z grubsza naprawić. Rodomiłowie mogą znowu siedzieć pośród pełnych mocy kwiatów i wspominać niezwykłe historie swej rodziny, Domu Nigdzie Indziej i… Domu Kiedy Indziej.
Hania poznaje zatem kolejne rodzinne sekrety, zdziwiona, że wciąż nie wszystko wie, nie wszystko rozumie i… nie o wszystkim może przeczytać w „Młocie na potwory”. Ciocia Monia i jej prenarzeczony szykują tymczasem niespodziankę…
Piękny sierpień – można by pomyśleć – gdyby nie wypadek opętanej cioci Heli oraz kolejne, na pozór banalne, zlecenie. Wszak niejednej matce zdarza się czasami wyjść z siebie, ale żeby aż tak?!!! W dodatku Hanię coraz częściej zaskakują, a nawet przerażają jej pierwsze czarnowidcze wizje.
Ciocia Hela (z nogą w gipsie) z coraz większym zapałem wyplata swoją monstrualną makramę – ku zazdrości nieznośnej babci Czesi. Jedynej, która nie zamartwia się stanem Jerzyka ani… liczbą Rodomiłów w rodzinie.
Jak to? – zastanawia się Hania. Czy naprawdę może być ich najwyżej dziesięcioro? Czy ktoś będzie zmuszony odejść… albo przestać być Rodomiłem?
Hania dorosła już na tyle, by usłyszeć od bliskich, skąd się bierze zło. Dowiaduje się, że „każde przekleństwo to nowe licho, każde kłamstwo to nowy chochlik. Każda obmowa, każda złośliwość to nowa zmora. Kradzież, krzywda, śmierć zadana jakiejś istocie to kolejny nowy potwór” – jak pisze Marcin Szczygielski. Czarnowidze istnieją właśnie po to, aby przeciwdziałać zachwianiu równowagi między dobrem a złem.
W przypadku Rodomiłów ich niecodzienna codzienność rodzi też mnóstwo zabawnych sytuacji. Wystarczy tylko otworzyć MAKABRAMĘ, by zobaczyć kilkuletnią praciocię Tomirę i wybuchnąć śmiechem, gdy zarzeka się, że choćby miała i sto lat, będzie nosić różowe sukienki z szyfonu – w zgodzie ze sobą, a nie z metryką! Bo jest rok 1929, stryj Alfons wyszedł właśnie do ogrodu z filiżanką naparu z korzenia dziewięćsiłu bezłodygowego, przystanął w cieniu wiązu i zobaczył… niewidzialne lewe skrzydło DOMU RODOMIŁÓW.

 

„Rada smoków” – Barbara Sadurska i Marcin Minor

Wydawnictwo Agora dla Dzieci

Opis: Dajcie się porwać smoczej opowieści!
Barbara Sadurska jest autorką tej książki,a Marcin Minor wykonał do niej ilustracje.
Pamiętacie? W ostatnie wakacje Matylda trafiła na przedziwną i fascynującą wyspę. Poznała tam swojego tajemniczego dziadka, znalazła przyjaciółkę Saszę, a przede wszystkim miała okazję spotkać prawdziwego srebrnego smoka, który zabrał ją do wspaniałej krainy mitów i opowieści. Lato dobiega końca, a tymczasem zaczynają się tam dziać dziwne rzeczy… Czyżby rozejm, jaki dawno temu zawarły smoki, przestawał obowiązywać? Pora zwołać radę smoków, a pomóc w tym mogą tylko Matylda i Sasza. O ile przetrwają niezwykły i pełen niebezpieczeństw rejs.

 

„Ryś żartowniś” – Nika Jaworowska-Duchlińska

Wydawnictwo Świetlik

Opis: Poznajcie Rysia Żartownisia – najbardziej towarzyskiego i dowcipnego mieszkańca lasu!
Ryś Żartowniś spośród wszystkich leśnych zwierząt jest mistrzem żartów, figli i wszelakich psot. Od świtu do wieczora wymyśla podstępy i zastanawia się, kogo tym razem nabrać, komu zrobić psikusa. Lista jest długa… jeleń, zając, wilk, lis, żmija. Każde z nich wpadnie w niezłe tarapaty. I chyba tylko Rysiowi będzie z tego powodu do śmiechu. Reszcie mieszkańców lasu powoli kończą się zapasy poczucia humoru i cierpliwości do rysiowych żartów.
Co się jednak stanie, gdy to właśnie Ryś Żartowniś wpadnie w prawdziwe kłopoty, a wszystkim będzie się wydawało, że to kolejny psikus i nikt mu nie uwierzy? Czy mimo to będzie mógł liczyć na pomoc przyjaciół?
Niezwykle pouczająca, mądra, ale też zabawna opowieść o poczuciu humoru, granicy żartu oraz jego konsekwencjach, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, która pokazuje emocje i odczucia każdej ze stron. Ta pełna ciepła i wspaniałych ilustracji historia będzie idealnym wprowadzeniem do rozmowy z dzieckiem.
Książka adresowana jest nie tylko do najmłodszych, ale także dorosłych odbiorców. Może skłonić do refleksji nad poczuciem humoru w czasach, gdy granice tego, co dozwolone i tego, co wypada, zostały mocno przesunięte.
„Ryś Żartowniś” to książka napisana i zilustrowana przez Nikę Jaworowską-Duchlińską (autorkę ilustracji m.in. do książek Justyny Bednarek: „Kury z grubej rury”, „O kurza twarz!”, „Hip, Hip, KURA!).

 

„Simona” – Maria Strzelecka

Wydawnictwo Libra PL

Opis: Bogato ilustrowana opowieść o Simonie Kossak, wybitnej biolożce, badaczce, profesor nauk leśnych, która dzięki swej pasji zapisała rewolucyjną kartę w rozwoju zoopsychologii. Na kartach tej książki odnajdziemy postać niezwykłą, niekwestionowaną królowę Puszczy Białowieskiej, która całe swe zawodowe, naukowe i prywatne życie poświęciła zwierzętom i działaniom dla ich ochrony i lepszego zrozumienia. Pochodziła z rodziny słynnych malarzy, jednak krakowską Kossakówkę wymieniła na życie w dziczy. Marzyła o górach, Bieszczadach, a trafiła do Puszczy Białowieskiej i tu spędziła ponad 35 lat swego życia. Nieakceptowana przez wielu żyła na własnych warunkach, wbrew wszelkim przeciwnościom, zawsze stając po stronie zwierząt i przyrody.

 

„Skąd wzięła się Polska?” – Agnieszka Jankowiak-Maik, Boguś Janiszewski i Max Skorwider

Wydawnictwo Agora dla Dzieci

Opis: Co wiemy o powstaniu Polski, a czego nie przeczytamy w podręcznikach szkolnych? Zapraszamy w fascynującą podróż przez mroki dziejów. TO NIEZŁA HISTORIA JEST!

Skąd się wzięła Polska? Jak ochrzcić całe państwo? Komu Mieszko podarował żywego wielbłąda? Co się stało z wiarą naszych przodków? Czy anonimowym francuskim kronikarzom można wierzyć na słowo? I czy Popiel nie był aby dziadersem? Opowieści o początkach państwa Polskiego: dowcipnie, współcześnie i z pazurem. W dodatku w komiksowej formie!

 

 

 

„Strażniczka perły” – Karolina Lewestam i Mariusz Andryszczyk

Wydawnictwo Agora dla Dzieci

Opis: Tylko ona może ocalić swoich bliskich. Tylko ona może odkryć, jak zatrzymać zło. Kutik musi jedynie wyruszyć na kraniec świata…

W mroźnym świecie Zorzy i dwóch księżyców, gdzie ludzie i zwierzęta mówią jednym głosem, znów dzieje się coś złego. Tajemnicze białe ptaki atakują mieszkańców Tlate Hiin, a ich ofiary zapadają w dziwną śpiączkę. Żeby zdobyć antidotum, Kutik odbędzie długą podróż aż do Aralin, słynnego miasta wróżbitów.

Czy mędrcy zgodzą się przyjąć na naukę dziewczynkę znikąd? Czy nie przeszkodzi w tym pantera, która uparła się jej towarzyszyć? Kutik ma przed sobą przygodę życia, pełną niebezpieczeństw i wyzwań. Przeżyje ją z pomocą nowych, zaskakujących sojuszników.

„Strażniczka Perły” to druga część serii fantasy Opowieści Świata Zorzy, autorstwa Karoliny Lewestam. Zilustrował ją, olśniewająco, Mariusz Andryszczyk.

 

„Superhipermegaważna misja” – Przemysław Wechterowicz i Marta Ignerska

Wydawnictwo: Kultura Gniewu

Opis: Niezwykłe spotkanie z pozaziemską cywilizacją!

Nadlatują!

Ale kto?! Ale skąd?

Na pewno przybyli z jakąś misją…

Superhiperważną misją!

Ciekawe, gdzie wylądują…

W swojej najnowszej książce dla czytelników w każdym wieku Marta Ignerska i Przemysław Wechterowicz, niezwykle popularni i nagradzani autorzy, przyglądają się pewnemu niezwykłemu wydarzeniu – na niebie pojawił się statek obcej cywilizacji! Wy też tego nie przegapcie!

 

„Uszatek pięcipiędek i dziura w uchu. Jak zmierzyć świat” – Waldemar Kuligowski i Paulina Daniluk

Wydawnictwo Albus

Opis: „Uszatek, piędzipiędek i dziura w uchu. Jak zmierzyć świat” to książka o miarach. Jest odpowiedzią na wiele pytań. Po co są miary? Jak zmierzyć świat? Co łączy ziarno pszenicy z wielkością buta? Autor odkrywa przed czytelnikiem tajemnice jednostek miar i sposobów w jaki ludzie na przestrzeni epok począwszy od starożytności po dzisiejsze zaawansowane technologie, w różnych regionach świata, mierzyli odległości i wielkości, używając różnorodnych jednostek miar, takich jak łokcie, stopy czy nawet rżenie koni. Książka wzbogaci wiedzę czytelnika o miarach o nieznane nam jednostki takie jak odległość od pępka do stopy. Dowiemy się z niej jak ziarno jęczmienia przyczyniło się do stworzenia jednostki jaką jest cal, oraz dlaczego rzuty siekierą i liczba kroków odgrywały kluczową rolę w codziennych pomiarach!

 

„Za duży na bajki 2” – Agnieszka Dąbrowska

Wydawnictwo Agora dla Dzieci

Opis: Waldkowi raczej nie brakowało taty – dopóki ktoś nie spróbował go zastąpić.

U Waldka wszystko wydaje się iść w dobrym kierunku: jego gamingowe trio TWO KINGS AND QUEEN wygrywa jedno spotkanie za drugim, a ciotka Mariolka ograniczyła swoje szaleństwa do niezbędnego minimum. Co najważniejsze, mama jest już zdrowa. Niestety, poznała nowego chłopaka, Piotra. Ten mistrz sucharów i krindżu od początku działa Waldkowi na nerwy. Jego obecność zmusza go też do stawiania sobie niewygodnych pytań: gdzie jest jego prawdziwy tata? Podczas wyjazdu w Tatry nadarzy się okazja, żeby go poznać. Z pomocą najbliższych przyjaciół, Staszka i Delfiny, Waldek rusza, by uzyskać od niego odpowiedzi na swoje liczne pytania.

Kontynuacja uwielbianej powieści Agnieszki Dąbrowskiej wciąż wywołuje łzy, tak śmiechu, jak i wzruszenia. Ta pełna sytuacyjnego i językowego humoru powieść porusza tematy najważniejsze: rodziny, przyjaźni i stopniowego stawania się dorosłym.

„Za duży na bajki”, film w reżyserii Kristoffera Rusa na podstawie scenariusza Agnieszki Dąbrowskiej, okazał się być międzynarodowym hitem Netfliksa. Już 15 marca do kin wejdzie część druga tej historii